Van 90 naar 10.000 activisten: de steun voor de klimaatbeweging Extinction Rebellion schoot in één jaar flink omhoog. Naast de groei van Extinction Rebellion zijn er afgelopen jaar ook talloze andere, kleinere klimaatbewegingen opgezet. En deze verenigingen focussen zich niet alleen op jongeren. Senioren nemen steeds vaker deel aan demonstraties en worden via diverse wegen opgeroepen om zich samen te verenigen tegen klimaatverandering. Bewegingen zoals de oma’s for future of de grootouders voor het klimaat duiken steeds vaker op als ‘rebellen.’
Op 5 april deed Extinction Rebellion haar zesendertigste poging om de A12 te blokkeren. Dit keer zonder succes, vanwege de aanwezigheid van veel politie. Daarom hebben de klimaatactivisten verschillende, kleinere blokkades in Den Haag opgezet, op kruispunten rondom de A12 en vóór de Tweede Kamer – met muziek, zang en toespraken. Uiteindelijk werden vierhonderd demonstranten aangehouden, volgens leden van Extinction Rebellion. “Normaal gesproken gaat het er altijd heel vredig aan toe. Ik voel me nooit onveilig,” vertelt Henk van Wijk (80), één van de klimaatopa’s die zijn verhaal heeft gedeeld met Red Pers.
Hans Opschoor (79) en Irene Opschoor (78)
“Wij gaan al langer naar demonstraties dan dat menig demonstrant hier oud is,” grapt Hans Opschoor (79) die samen met zijn vrouw Irene Opschoor (78) rondloopt op de A12-blokkade. Hans was hoogleraar milieueconomie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en lid van het Intergouvernementele Panel voor Klimaatverandering, ook wel bekend als de IPCC. Terwijl hij van negen tot vijf onderzoek deed naar de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering als hoogleraar, was hij ’s avonds en in het weekend te vinden op demonstraties met Irene. Vroeger lag de focus van klimaatdemonstraties op het verbod van kernenergie, nu op het stopzetten van fossiele brandstoffen, merkt Irene op. Hans en Irene zijn al enkele jaren met pensioen, maar betekent dit niet dat zij niet langer deelnemen aan demonstraties. In tegendeel, het stel, dat inmiddels 58 jaar getrouwd is, is nooit gestopt met demonstreren. Lawaai maken is het enige wat werkt, merkt Hans op. En lawaai maken is nog steeds nodig, vindt Irene. “Het oplossen van de klimaatcrisis is uiterst complex. Dat doe je niet alleen met het stopzetten van de afvoer van fossiele brandstoffen, maar het is wel een goed begin,” zegt Hans. Met het bijwonen van de demonstraties willen de grootouders van vijf kleinkinderen bij politici aandacht vragen voor de klimaatcrisis. De plannen voor het stopzetten van fossiele brandstoffen liggen er, maar politici pakken niet door, merkt Hans op. “Daarom staan wij hier.” Of ze ooit stoppen met demonstreren? Nee, schudt Irene. “Zolang we leven, gaan we door.”
Henk van Wijk (80)
Henk van Wijk (80) kijkt rustig om zich heen terwijl er verschillende groepen met activisten langs hem marcheren. Hij bezoekt de blokkade vandaag met zijn dochter, die ergens anders rondzwerft op het terrein. Normaal gesproken zijn de demonstraties voor Henk echt een familie-uitje. “Ik ga vaak met mijn kleindochter naar de demonstraties van Extinction Rebellion. Zij is ook klimaatactivist, net als ik,” zegt hij trots. “Met de hele familie gaan we op pad.” Naast dat Henk en zijn familie de demonstraties bezoeken om aandacht te vragen voor de gevolgen van de klimaatverandering, ervaart hij de XR-demo’s ook als een groot feest. “Het is er altijd gezellig.”
Bob Hoekstra (78)
“Naast Greta Thunberg was mijn kleindochter mijn inspiratiebron om klimaatactivist te worden. Door haar sta ik hier,” vertelt Bob Hoekstra die met de trein vanuit Waalwijk naar Den Haag is gereisd voor de A12-blokkade. Dit keer bezoekt hij de klimaatdemonstratie alleen met zijn dochter, maar soms gaan er ook drie generaties – Bob, zijn dochter en kleindochter – samen op pad. Bob heeft enkele jaren in India gewoond voor zijn werk. Als zo’n land uiteindelijk gevaar loopt door de gevolgen van de klimaatcrisis, dan zijn daar heel veel mensen de dupe van, merkt hij op. “Ik sta hier voor hen, voor de gehele wereldbevolking die ooit slachtoffer zou kunnen worden van de klimaatcrisis,” vertelt hij. “Zolang het mogelijk is, moeten we de gevolgen van de klimaatcrisis zoveel mogelijk beperken.” Bob vindt dat opa’s en oma’s verantwoordelijk zijn om de aarde goed door te geven aan de jongere generaties. Daarom bezoekt hij sinds een jaar verschillende klimaatdemonstraties door het land om een boodschap af te geven bij beleidsmakers. Terwijl hij naar zijn kartonnen protestbordje wijst, legt Bob uit wat hij daar met viltstift heeft neergezet: ‘Rob Jetten, durf als Gretha, act now.’
Margrett (75)
Haar leeftijd van ruim 75 jaar weerhoudt Margrett er niet van om op een zonnige zaterdagmiddag even langs te gaan bij de XR-demo. Met een wit hesje en een spandoek waarop in het groen vetgedrukt ‘Grootouders voor het Klimaat’ staat, valt ze op tussen de mededemonstranten. Margrett is lid van de klimaatbeweging Grootouders voor het Klimaat, een stichting die bestaat uit grootouders, groottantes, grootooms, oudooms en oudtantes. “Maar iedereen mag lid worden, hoor. Het is geen vereiste dat je opa of oma bent. Als je maar een hart hebt voor de derde en volgende generaties, ben je welkom. Het gaat om de symboliek,” vertelt de Haagse oma van vier kleinkinderen. Toch zijn de mede-activisten van haar klimaatbeweging die ook rondlopen op de demonstratie vaak wel zestigplus, ondanks dat dit geen vereiste is. Iedere twee weken komt de beweging samen voor een pleindemonstratie voor de Tweede Kamer. Hoe komt het dat de leden van deze klimaatbeweging op deze leeftijd nog zo gemotiveerd zijn om zich in te zetten voor het klimaat? “Ik sta hier echt voor de volgende generatie, voor mijn kleinkinderen,” vertelt Margrett. “Ik wil hen laten zien dat een democratie tot haar recht komt tijdens een demonstratie en dat we wel degelijk dingen kunnen veranderen, óók voor het klimaat. We mogen niet opgeven.”
Eindredactie door Isa Martens