Ondanks de veroordeling van Geert Wilders is de PVV volgens de laatste peilingen weer de grootste partij in de Tweede Kamer. Hoe kan zulke negatieve media-aandacht Wilders’ fractie positief beïnvloeden?
In mei 2016 werd bekend dat het Openbaar Ministerie (OM) in een rechtszaak gaat beoordelen of de discriminerende opmerkingen van Wilders strafbaar zijn. Sinds de ‘minder Marokkanen’ uitspraak van Wilders in 2014 zijn ruim 6400 aangiftes gedaan tegen de politicus. Er zijn twee grondwetten die elkaar tegenspreken in deze beslissing: de vrijheid van meningsuiting en het verbod op discriminatie. Het OM eiste een geldboete van 5.000 euro.
De rechtbank besloot vrijdag dat Wilders schuldig is aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Wel is hij vrijgesproken van het aanzetten tot haat. Vrijheid van meningsuiting vormt het fundament van onze samenleving volgens de rechters, maar er zijn grenzen. Er is geen straf opgelegd. Wilders heeft aan zijn advocaat laten weten in hoger beroep te willen gaan.
Publiek figuur
Het is niet de eerste keer dat Wilders in aanraking komt met justitie op basis van zijn publieke uitlatingen. In augustus 2007 beschreef Wilders de islam in een brief in de Volkskrant als ‘een fascistische en zieke ideologie’ en meldde hij de Koran te willen verbieden. Na een rechtszaak in 2011 werd hij vrijgesproken van het aanzetten tot haat en discriminatie. Ook nu heeft de PVV’er niet veel te vrezen gehad over de uitspraak. Wilders kan zich wederom verkiesbaar stellen én hij blijft Tweede Kamerlid.
De PVV’er is niet aanwezig geweest tijdens de inhoudelijke behandeling van het proces en wilde zijn uitspraken niet nuanceren. Oud-president van de Hoge Raad Geert Corstens zei daarover tegen het AD: “Wilders doet alsof dit een rechtszaak tegen miljoenen is, maar dat is niet zo. Hij moet beseffen dat hij niet hetzelfde kan zeggen als andere Nederlanders. Hij staat terecht als publiek figuur, als politicus.”
Wilders: “Drie PVV-hatende rechters verklaren Marokkanen tot ras en veroordelen mij en half Nederland. Knettergek.”
Toch vindt Wilders de prosecutie onterecht. Na de veroordeling zette hij op Twitter: “Drie PVV-hatende rechters verklaren Marokkanen tot ras en veroordelen mij en half Nederland. Knettergek.” Zijn advocaat Geert-Jan Knoops noemde de rechtszaak eerder zelfs een ‘politiek proces’.
Het OM vindt daarentegen dat volksvertegenwoordigers niet boven de wet staan en beloofde uitsluitend vanuit een juridisch perspectief de zaak te beoordelen. Maar het proces heeft echter wel degelijk invloed op de verdeling van de Tweede Kamer, maar niet in het nadeel van de PVV. De partij is gestegen in de peilingen vanaf het moment dat de rechtszaak van start ging, maar liefst zeven zetels meer. Dat is tien zetels meer dan de VVD.
Trump
Gezien de peilingen lijkt de Amerikaanse uitspraak “there is no such thing as bad publicity” van toepassing te zijn. PVV-stemmers geven in grote aantallen aan dat ze het proces tegen Wilders ongepast vinden. Dit blijkt uit onderzoek van I&O Research. Ook het presidentschap van Donald Trump lijkt PVV-kiezers te beïnvloeden, ondanks deze ook veel negatieve publiciteit ondervond. Terwijl zes op de tien Nederlanders het slecht vinden dat Trump de nieuwe president wordt van de Verenigde Staten, zijn PVV’ers eerder positief dan negatief over Trump.
Wilders lijkt vanuit een politiek perspectief baat te hebben bij de veroordeling, omdat hij tijdens de verkiezingen een slachtofferrol kan aannemen. Hij zou door de negatieve uitspraak namelijk benadeeld zijn door de ‘elite’, iets waar zijn achterban in meeleeft. “De strijd van de elite tegen de bevolking zal door het volk gewonnen worden,” zei Wilders tijdens het proces. “Het Nederlandse volk zal winnen, en zich goed herinneren wie aan de goede kant van de geschiedenis stond.”
