Als de klok twaalf uur slaat, verzamelen kluitjes mbo’ers zich voor de ingang van het gemeentehuis van het Zuid-Hollandse Lansingerland. Een meisje vraagt aan een medestudente of hier gerookt mag worden. Ze zijn hier vandaag voor de Tienskipdag, mede georganiseerd door hun school, MBO Oostland. Hier gaan ze, samen met zo’n honderd mbo-medestudenten, in werkgroepen met elkaar brainstormen over mogelijke oplossingen voor problemen die zij zelf in hun leven ervaren.
Een stem voor mbo’ers
Eenmaal binnen heerst een mengeling van nieuwsgierigheid en tegenzin. De studenten lopen de ronde glazen trap in het midden van het gemeentehuis op, waar ze door de eerste Tienskip-vrijwilligers worden opgewacht. Op de Tienskip-shirts prijkt de boodschap ‘Doe er zelf wat aan’. Deelnemers krijgen een democratisch paspoort, waarin het probleem staat dat ze zelf ervaren en van tevoren konden insturen. Op basis van deze paspoorten zijn studenten ingedeeld in groepen, waarin ze deze middag samenwerken. In de democratische paspoorten zijn enkele thema’s te vinden waarmee de studenten vandaag aan de slag gaan: meer straatverlichting op weg naar school, meer activiteiten voor jongeren en betere verkeersveiligheid rondom de school.
De Tienskipdag wordt officieel afgetrapt in de gemeenteraadszaal van Lansingerland. Burgemeester Pieter van de Stadt spreekt de studenten toe. De gemeente wil mbo’ers dichter bij de politiek brengen en ze een stem geven, want ze worden soms nog te weinig gehoord. Eveline Hamelink-van Rens, griffier van de gemeenteraad, en Annemarie Hogervorst, adviseur raadscommunicatie, beamen dit. Hamelink-van Rens stelt dat de gemeente de laatste jaren de banden met jongeren probeert aan te halen. Hogervorst vertelt dat de gemeente dit probeert te doen met onder andere kindervraaguren, schoolbezoeken aan de gemeenteraad en deze Tienskipdag.
Aan de slag
Hoewel het vanuit de gemeente lijkt alsof iedereen hier vandaag vrijwillig aanwezig is, blijkt dit na een rondvraag onder de studenten niet geheel waar: er geldt ‘gewoon’ een aanwezigheidsplicht. Na de opening waaieren de studenten uit over de in totaal elf werkgroepen. Twee meisjes vallen elkaar in de armen als ze erachter komen dat ze in dezelfde groep zitten. In de ene werkgroep heerst meer enthousiasme dan de andere. Elke werkgroep heeft een begeleider vanuit de gemeente, vanuit de gemeenteraad dan wel vanuit de griffie, het ondersteunde orgaan van een gemeenteraad. Jongerenwerkers vallen ook onder deze groep begeleiders. Zij stroomlijnen de gesprekken, die beginnen met een woordweb en vervolgens moeten uitmonden in een daadwerkelijke oplossing. Aan het einde van de dag moet per groep een ideeënkaart liggen met daarop een stappenplan naar de uiteindelijke oplossing.
Groepje 8 (‘Team Busje komt zo’) bespreekt de mogelijke komst van een extra bushalte, groepje 9 (‘Team Hangout’) wil meer uitgaansgelegenheden. Groepjes 2 (‘Team Merenweg veilig’) en 3 (‘Team Kansloos’) lijken het hete hangijzer van de dag te bespreken. Dat is de aanliggende straat bij MBO Oostland, de Merenweg, die door onveilige situaties berucht is bij zowel de studenten als de gemeente. De studenten willen dat het veiliger wordt, of dat er in ieder geval een verkeersonderzoek komt. In Team Kansloos legt een begeleider, Sjors Nagtegaal, uit wat een motie is. De gemeente is volgens Nagtegaal meer rechts dan links, want mensen willen – grof gezegd – ‘lekker kunnen doorrijden’.
Tussen de bedrijven door zijn er muffins en wat te drinken. Als een groepje jongens wordt gevraagd wat ze van de Tienskipdag vinden, zeggen ze dat ze niet veel met politiek hebben. De jongens vinden democratie wel belangrijk, maar hebben er niet veel mee te maken: later willen ze gewoon werken, en dat heeft niet veel met democratie te maken, vinden zij. Twee meiden stellen dat ze niet veel bezig zijn met politiek en democratie, omdat ze daar geen tijd voor hebben. Wel vinden ze dat ze vandaag echt gehoord worden.
Het resultaat
Dat de jongeren zich gehoord voelen is vandaag het belangrijkst, stelt Josephine Witlox, de eindverantwoordelijke van deze Tienskipdag. Ze ziet veel enthousiasme, en stelt dat dit een persoonlijke manier is om kennis te maken met de politiek. Jeppe Kok, medeoprichter van Tienskip, vindt het dan ook een tekortkoming dat het nemen van politiek initiatief op school niet wordt behandeld. Tienskip ontstond nadat Kok en zijn vrienden met een idee voor een voetbalveld bij de gemeente voor een dichte deur kwamen te staan. Tienskip probeert een laagdrempelig alternatief voor meer inspraak voor jongeren te bewerkstelligen en de deur richting de politiek te openen.
Dat is hard nodig, aldus Ramona Mostert, die burgerschapsonderwijs geeft op MBO Oostland. Burgerschapsonderwijs is soms droge stof, en bij studenten hoort zij vaak dat er toch niet naar hen wordt geluisterd. Mostert stelt dat haar studenten kennis moeten maken met het idee dat ze een stem hebben en dat ze die ook mogen gebruiken.
‘Een laagdrempelig alternatief voor meer inspraak voor jongeren is hard nodig’
Aan het einde van de middag is er een presentatieronde, waarbij ieder groepje hun ideeënkaart met stappenplan presenteert aan de andere groepjes, docenten en gemeenteraadsleden. Op deze ideeënmarkt is het een drukte van belang: er wordt gesmeekt om handtekeningen om zo meer draagkracht te creëren, en vooral de ideeënkaarten over meer verkeersveiligheid trekken de aandacht van de gemeenteraadsleden. Als afsluiter wordt onder tromgeroffel en luid applaus de winnaar van de dag bekendgemaakt: Team Merenweg veilig. Studenten die met hun idee verder willen, kunnen vanuit Tienskip een startbudget van vijfhonderd euro krijgen om het idee van de grond te krijgen. Wanneer de studenten het gemeentehuis verlaten, maken de grote problemen weer plaats voor de kleinere. “Haal ik de bus nog?” zegt een meisje tegen een ander.
Eindredactie door Yke Uijtewaal
