Het leven van een profvoetballer is niet altijd rozengeur en maneschijn. Talent is één ding, maar de weg naar succes kan meedogenloos zijn en eist opofferingen. In deze serie praat Red Pers-redacteur Christian Hazes met PSV-middenvelder Guus Til (25), die deze opofferingen aan den lijve hebben ondervonden. En, toeval of niet: Hazes zat met Til in de klas op school.

In de vorige editie van deze serie vertelde je vakgenoot Kaj Sierhuis dat bij Ajax de faciliteiten qua studiebegeleiding tiptop in orde waren. Was dit ook het geval bij AZ?

“In hoeverre AZ dit op orde had, vind ik moeilijk te zeggen, omdat ik geen vergelijkingsmateriaal heb. Wel verhuisde het trainingscomplex van AZ van Alkmaar naar de Zaanstreek in de periode dat ik bij jou in de klas kwam (6 VWO – red.), dus in die tijd was het misschien een beetje chaotisch. Toen moesten AZ en de organisatie daaromheen simpelweg nog op gang komen op het nieuwe complex in de Zaanstreek, dus was het allemaal wat minder goed geregeld.”

“Ik weet wel dat nu alles geolied loopt en dat AZ een hypermodern complex heeft, dus ik denk dat dat allemaal wel op orde is. Daarnaast was het het eerste jaar dat het SMC (onze middelbare school – red.) sporters van AZ opnam, dus de school zat ook in een transitieperiode. Nu loopt dat vast ook beter.”

Het klinkt misschien gek, maar ik voelde in de jeugd meer druk dan nu als prof.

Heeft je schoolcarrière geleden onder je topsportambities?

“Ik moest wel erg aanpoten ja. De dagen waren erg lang: ik stond om 6 uur op en was vaak pas om 8 uur ‘s avonds thuis. Ook was mijn huiswerk vaak niet op orde, simpelweg omdat ik er niet aan toe kwam. Dan deed ik het een beetje halfbakken in de bus. Als dat beter was geweest, waren mijn schoolresultaten ook beter geweest.”

“Als je kijkt naar mijn eindlijst zijn het wel gewoon veel zesjes.” 

Een lange schaterlach volgt en het is weer even alsof ik naast Guus zit in de klas. Op dat moment realiseer ik dat er de afgelopen jaren veel is veranderd voor Guus. Een jaar of 7 geleden zat hij naast mij in de schoolbanken, terwijl we ons in de vroege morgen samen door Franse luistertoetsen zwoegden. Nu luistert hij op de vroege morgen naar analyses van mannen wiens namen gegraveerd staan in het Pantheon der Nederlands voetbal, zoals Ruud van Nistelrooij. Ook woonde hij op verscheidene plekken in Europa en bouwde al een aardig cv op. Maar, nu Guus zo tegenover mij zit en we wat herinneringen ophalen van de middelbare schooltijd, realiseer ik dat er ook wat dingen helemaal niet veranderd zijn. De bulderende (en bovenal aanstekelijke) lach, de grijns van oor tot oor en het positivisme: het is er allemaal nog, als vanouds.

Voelde je veel stress om zowel op school als op het veld te moeten presteren?

“Het klinkt misschien heel gek, maar nee. Ik heb eigenlijk nooit druk gevoeld om te moeten presteren op school. Ik zag school nooit als mijn toekomst, meer als een plek om plezier te maken en een beetje te leren. Plus, thuis vonden ze dat ook goed, zolang ik er maar geen puinhoop van maakte.”

Had je wel het gevoel dat er een toekomst lag in het profvoetbal?

“Ja! En dat was dus ook absoluut het tegenovergestelde, daar voelde ik wel veel druk. Ik was zo obsessed met slagen in het voetbal. Het klinkt misschien gek, maar ik voelde in de jeugd meer druk dan nu als prof. Elk jaar vielen er jongens af en ik behoorde heel vroeger ook nooit tot de toptalenten, dus de stress die daarbij kwam kijken was heftig. Als je eenmaal terugvalt naar een amateurclub is het heel moeilijk om nog door te breken.”

“Natuurlijk voel ik tegenwoordig nog steeds druk. Ik heb nog genoeg ambities als prof en daarnaast heeft heel Nederland een mening over je, maar ik heb het gehaald als prof.”

Dat heel Nederland een mening over je heeft, moet veel met je doen.

“Ik zou liegen als ik zou zeggen dat het niets met me deed. Ik heb er bewust voor gekozen om helemaal niets meer te lezen. Ik heb alles uitgezet qua notificaties en privéberichten, dus ik krijg bijna niets mee. In plaats van luisteren naar Jan en alleman, bekijk ik beelden met specialisten en baseer daarop het oordeel over mijn eigen spel.“

Je overstap van Feyenoord naar PSV was een logische op dat moment, maar wellicht ook een gevoelige. Van de ene topclub naar de andere. Heb je ooit vijandigheid gevoeld?

“Ja zoals ik al zei, ik heb alles uitgezet en daardoor dus niets meegekregen. Ik kan mij voorstellen dat mensen die Feyenoord een warm hart toedragen er misschien niet zo blij mee waren. Ik heb toen de keuze gemaakt op basis van mijn persoonlijke situatie.”

Ik leef nu meer een leven zonder constant aan voetbal te denken

PSV nam Guus officieel over van Spartak Moskou vorige zomer, dat de middenvelder destijds verhuurde aan Feyenoord. De huidige geopolitieke situatie in de wereld behoeft geen verdere uitleg om te verklaren waarom het profbestaan in Rusland niet optimaal is dezer dagen.

Daarnaast heb je in 2018 gedebuteerd in het Nederlands Elftal. Je bent echter geboren in Zambia. Heb je niet de kans om Zambia’s recordinternational te worden opgeofferd?

“Hahaha, ja klopt, ik ben in Zambia geboren ja. Spelen voor Zambia is natuurlijk wel een heel mooi avontuur, maar als je kijkt naar voetballende ambities dan zeg ik nee. Daarnaast weet ik niets meer van mijn tijd in Zambia af en voel ik mij gewoon Nederlander.”

“Als ik echt geen kans had gehad het Nederlands elftal te halen, dan had ik er wel over nagedacht. Maar alles ging voor de wind en ik heb inmiddels al een paar caps (wedstrijden voor een nationaal elftal – red.) achter mijn naam staan.”

In deel 1 van deze serie zijn opofferingen als het gaat om levensstijl veel aan bod geweest, een streng voedingspatroon volgen bijvoorbeeld. Wat voor ervaringen heb jij hiermee?

“Nou, ik heb een periode gehad dat ik echt extreem was. Als ik heel eerlijk ben, ben ik er nog steeds wel absurd veel mee bezig. Maar ik denk dat dit een persoonlijk trekje is, zo gecontroleerd bezig zijn met voeding. Ik was denk ik gewoon bang om geblesseerd te raken.”

“De laatste jaren heb ik dat wel wat meer kunnen loslaten. In het algemeen ook trouwens. Er is een leven naast voetbal en ik leef nu meer een leven zonder constant aan voetbal te denken, dat heeft mij erg veel gebracht.“

Ten slotte, wat denk je dat belangrijker is? Talent of doorzettingsvermogen?

“Kijk, zonder talent gaat het niet lukken. Elke profvoetballer die het gehaald heeft, heeft een bepaalde mate van talent. Maar, ik denk ook dat talent ‘talent’ wordt genoemd omdat spelers vanaf heel jongs af aan al worden geïntroduceerd tot de wereld van voetbal. Ja, het is een stukje genen, maar als voetbal er al vanaf het begin van je leven met de paplepel wordt ingegoten en je geeft iemand al een bal in de wieg, maakt dat veel verschil.”

Een korte stilte valt en Guus denkt even na.

“Maar ik denk dat mentaliteit en doorzettingsvermogen het belangrijkst zijn ja! Ik heb bijvoorbeeld met veel jongens samengespeeld die veel talentvoller waren dan ik, maar velen zijn afgevallen en uiteindelijk niet doorgebroken.”

Eindhttps://redpers.nl/wp-content/uploads/2020/09/redperslogo-1.png door Willem van Dommelen