Ook na de coronacrisis lijkt het drugs- en alcoholgebruik in Nederland niet verminderd. Angst, stress en neerslachtigheid spelen daarbij vaak een rol. Deze drie jongvolwassen herkennen dat gevoel. ‘Om de pijn een beetje te verzachten, grijp ik naar de drank.’

Uit onderzoek van het Trimbos-instituut blijkt dat een kwart van de ondervraagden meer is gaan drinken na de lockdown. Een zorgwekkende ontwikkeling. Ik spreek drie jongvolwassenen over hun drugs- en alcohol gebruik tijdens én na de lockdown.

Steven

Steven* (26) woont in Amsterdam en werkt zeven dagen in de week als licht- en geluidsman bij verschillende concert- en theaterzalen. In 2019 was hij vijf maanden lang verslaafd aan cocaïne. Hij gebruikte minstens één, maar vaak ook twee gram per dag. De torenhoge schulden die zich  opstapelden, zorgden ervoor dat hij móest stoppen. 

Drie jaar later heeft hij bijna al zijn schulden afgelost. Echter, hij is sinds de coronacrisis weer meer gaan drinken. We ontmoeten elkaar in een café in Amsterdam-Oost.

“Ik drink minstens een sixpack per dag, maar meestal meer. Alcohol dempt mijn gedachten een beetje. Ik heb veel meegemaakt. Mijn ouders zijn uit elkaar. Mijn moeder woont in Bulgarije en mijn vader in Nederland. Hij was altijd erg gewelddadig naar mijn broer en mij toe. Mijn broer heeft zich in 2013 op zijn 17e van het leven beroofd, terwijl ik nooit echt door heb gehad dat hij depressief was.” Het is stil en hij begint te huilen. Hij neemt een grote slok van zijn drankje en vertelt dan dat twee jaar voor de suïcide van zijn broer zijn beste vriend met diens zus in een auto is omgekomen. “Het was winter en ze zaten opgesloten in een garage. Om zichzelf warm te houden hebben ze de motor aangezet en toen zijn ze in slaap gedut.” Hij valt weer even stil. “Ze zijn gestikt.”

Steven vertelt dat zijn dagelijks drankgebruik is begonnen bij het thuis zitten vanwege de lockdown. “Optredens en shows waren er niet meer, dus ik hoefde niet te werken. Het vele binnen zitten, de verveling, eenzaamheid en sombere gedachten, waardoor ik ook slecht slaap, waren echt een giftige cocktail. Om dat een beetje te verzachten greep en grijp ik naar de drank.”

‘Door die eenzaamheid ga ik meer nadenken en voel ik me slecht. Ik drink elke dag, soms al van ‘s ochtends vroeg.’

“De vrienden die ik hier heb willen alleen met me afspreken om te drinken of drugs te gebruiken. Zij zijn er niet voor me als ik ze écht nodig heb. Ik ben vaak alleen en ik woon alleen, terwijl ik het heel fijn vind om onder de mensen te zijn. Door die eenzaamheid ga ik meer nadenken en voel ik me slecht. Ik drink elke dag, soms al vanaf ‘s ochtends vroeg. Daarom zorg ik dat er altijd drank in huis is.”

Naast angst en sombere gedachten speelt ook verveling een grote rol bij mensen die sinds de crisis meer zijn gaan drinken of drugs zijn gaan gebruiken. Veel mensen moesten gedwongen thuiswerken en hadden weinig of geen afleiding van activiteiten buiten de deur: alcohol en drugs zorgden voor de enige uitlaatklep. Zo ook bij Hannah. 

Hannah

Hannah* (24)  woont in Maastricht en werkt bij de overheid. “Vóór corona dronk ik zo’n drie keer per week. Doordeweeks meestal vier glazen per avond en in het weekend tegen de tien of twaalf glazen. Maar toen we gedwongen thuis moesten werken, werden die drie dagen al snel elke dag. Soms begon ik al om 13.00 uur met drinken. Ik zorgde ervoor dat er altijd drank in huis was.”

“Er moest een bepaalde ontlading uit. Alles was heftiger. Op een doordeweekse dag kwamen dan vrienden eten en een paar uur later stonden we allemaal te dansen en te zingen op tafel, terwijl we de dag erna gewoon moesten werken. Dat was echt nieuw. Maar het kon, doordat we thuis werkten, was er meer flexibiliteit. Dan zette ik de wekker vijf voor negen en klapte ik gelijk mijn laptop open als ik wakker werd.”

Sinds corona is Hannah ook uit nieuwsgierigheid gaan experimenteren met drugs. Vooral cocaïne vindt ze fijn om te gebruiken. “Op de avond zelf vind ik het een hele prettige drug, je kan langer door. Maar de dagen erna voel ik me vaak slecht, ook mentaal. Ik weet dat ik niet goed bezig ben. Soms schrik ik ervan hoe genormaliseerd het gebruik van cocaïne is. De clubs waren dicht, maar mensen gebruikten gewoon open en bloot thuis. Niemand die daar raar van opkeek.”

‘Nu maal ik over dingen waar ik niet over wil nadenken en raak ik vaak in een sombere spiraal’

“Voor corona kon ik nog best vaak een avondje alleen zijn. Nu kan ik dat niet meer, want dan ga ik over dingen malen waar ik niet over wil nadenken en raak ik vaak in een sombere spiraal. Dus zorg ik ervoor dat ik altijd met mensen ben, vooral in de avonden. Dan wordt er eigenlijk altijd wel gedronken en soms ook gesnoven. Het probleem is dat ik geen nee kan zeggen tegen alcohol of coke. Soms ben ik wel echt bang dat ik verslaafd aan het worden ben.”

Uit hetzelfde rapport van het Trimbos-instituut blijkt ook dat een grote groep mensen minder is gaan drinken na de coronacrisis. Zo ook de Rotterdamse David* (26), die we vorig jaar al spraken voor een artikel over drank- en drugsgebruik tijdens corona.  

David

Sinds David zijn normale leven weer meer kan oppakken, is hij minder gaan drinken en ook minder drugs gaan gebruiken. “Tijdens corona dronk ik elke dag. Puur uit verveling en om mezelf te entertainen. Ik kon nauwelijks meer werken aangezien de horeca waarin ik werk vaak gesloten was, dus zat ik het merendeel van de tijd binnen op de bank. Er kwamen wel bijna elke dag vrienden over de vloer en dan werd er altijd wel gedronken of drugs gebruikt, met name MDMA.”

Nu corona vrijwel helemaal is verdwenen uit ons dagelijks leven, drinkt David ook minder. “Ik kan weer werken en ik hoef mezelf niet meer thuis te vermaken. Momenteel drink ik zo’n drie tot vier keer per week. Waarvan één dag wel echt veel. Nu drink ik ook vaker buiten de deur. Zoals nu. Alles is best duur, dus dan houd je jezelf ook wel iets meer in.”

David belt vanaf een terras waar hij met een vriendin is gaan zitten en net wijn heeft besteld. Op de vraag of hij weleens alleen drinkt, antwoordt hij gelijk lachend ‘nee’. “Ik heb weleens in mijn eentje een biertje gedronken, maar halverwege voelde ik me zo triest. Toen heb ik het weggegooid.”

* De namen van Steven, Hannah en David zijn gefingeerd. De echte namen zijn bekend bij de https://redpers.nl/wp-content/uploads/2020/09/redperslogo-1.png.

Heb jij last van depressieve, eenzame gevoelens door de coronacrisis? En ben je daardoor meer alcohol en drugs gaan gebruiken? Met mensen erover praten kan erg fijn zijn. Ga dan naar de drugsinfolijn.  

Met medewerking van Willem van Dommelen