De Wereld Draait Door besteedt steeds vaker aandacht aan de ontbrekende connectie met de rechtse stemmer. Dit leidt helaas niet tot actie, een schrijnend voorbeeld is de aflevering na de inauguratie van president Donald Trump.
Vorige week vrijdag zat NRC-hoofdredacteur Peter Vandermeersch aan tafel. Hij vond de speech van de president “shocking” en hij was er “niet goed van”. Ook de andere tafelgasten, journalist Eelco Bosch van Rosenthal, documentairemaakster Fidan Ekiz en econome Barbara Baarsma, lieten zich negatief uit over de speech. Bosch van Rosenthal vond dat een speech van de president een reikende hand zou moeten hebben. Ekiza en Baarsma noemden het “beangstigend, deprimerend en een reclamecampagne”.
Ondanks de negatieve oordelen van de aanwezigen is de speech retorisch gezien van goede kwaliteit. Wat ze voelen bij een speech is niet relevant voor de beoordeling van de speech, want ook in dit geval geldt dat de politieke visie verward wordt met de kwaliteit van de voorgelezen tekst.
Ik ben geen fan van de politieke koers die Donald Trump vaart. Hij schrijft nog vaker decreten dan ik columns. En in mijn ogen is het een slechte zaak dat vrouwen hun recht op abortus kwijt kunnen raken, net als de strijd die Trump voert tegen de media. Maar hij heeft de verkiezingen gewonnen, dat is een feit. Deze speech en dit beleid is klaarblijkelijk wat het Amerikaanse volk wil.
De speech bevatte zowel Trump’s campagnebeloftes als zijn huidige beleid. Zonder consensus: de stemmers kregen wat hen beloofd is. Retorisch gezien was de speech ook nog eens van een hoog niveau; niet veel slechter dan die van zijn voorgangers. De speech was sterk opgebouwd en had een uitstekende uitsmijter.
Ik hoor liever ‘Yes we can’ dan ‘America First’, maar de aanhang van Trump zal daar ongetwijfeld anders over denken
In de speech maakte Trump één verandering na zijn campagne: hij sprak in de wij-vorm. Op die manier praatte hij tegen zijn kiezers, de Amerikanen die zich tot voor de verkiezingen slecht gehoord voelden. Zo sprak hij in termen als “We will get the job done“, “It belongs to you” en “Now arrives the hour of action“. Het ziet er niet uit als hogere wiskunde, maar het is uitstekende retoriek en geheel in lijn met zijn politieke agenda.
Daarnaast was er een verwijt bij DWDD dat de speech een reclamecampagne zou zijn. Ja, natuurlijk was het een reclamecampagne, maar dat is elke speech van een gekozen president. Het verschil is echter dat de reclamecampagne van bijvoorbeeld Barack Obama mij veel beter in de oren klinkt, omdat ik het meer eens ben met zijn politieke visie. Ik hoor liever ‘Yes we can’ dan ‘America First’, maar de aanhang van Trump zal daar ongetwijfeld anders over denken, en mijn visie is niet per se beter dan die van hen.
Het is geen verassing meer dat de gasten in de uitzending van DWDD zo reageerden. Maar waarom besteden ze dan aandacht aan de ontbrekende connectie met rechts Nederland? Hebben ze geen zin om daar verandering in aan te brengen? Peter Vandermeersch zei in de uitzending dat ze met z’n allen aan tafel probeerden om “niet in de verdediging te schieten”, terwijl in mijn optiek het tegenovergestelde gelukt is.
Amerika heeft op deze man, deze visie en deze speech gestemd. De koers van Donald Trump is de nieuwe realiteit waarin we zitten. Willen wij, als Nederland zijnde, zorgen dat wij een ander soort speech te horen krijgen na 15 maart, dan moeten we met z’n allen écht naar de stembus gaan.
