Dit bericht is oorspronkelijk gepubliceerd bij Maximum Amsterdam
Bij groot nieuws is er tegenwoordig, met name door social media als Twitter, vaak sprake van een overvloed aan informatie van verschillende bronnen. Elke bron geeft haar eigen weergave van de werkelijkheid en je verliest snel het overzicht van de situatie. In de rubriek ‘Diepgang’ herstellen we dit overzicht door al deze bronnen kritisch door te nemen. Zo zetten we vandaag alles op een rijtje rondom de Klimaatzaak van gisteren…
Burgerplatform Urgenda heeft gisteren, woensdag 24 juni 2015, een rechtzaak gewonnen tegen de Staat. Onthoud deze datum, want het gaat hier om een historische uitspraak. De rechter heeft namelijk gezegd dat Nederland in 2020 haar CO2-uitstoot met 25% moet hebben verminderd. Helemaal verrassend is deze eis niet, aangezien dit percentage volgens de VN-afspraken dan sowieso tussen de 25 en 40 moet liggen. Waarom was er gisteren dan toch, vooral op Twitter, zoveel ophef over de #klimaatzaak?
MAX VAN GEUNS
Na de uitspraak waren de eerste geluiden positief. Eerst in de rechtszaal zelf, waar vooral juichende medestanders van Urgenda zaten. Daarna volgden al gauw de linkse politici in Den Haag. Het eerste en grootste tegengeluid kwam daar van de VVD. Tweede Kamerlid Remco Dijkstra twitterde: “Radicaal links drukt extremistische agenda door via rechter.”
Democratie? Onzin! Radicaal links drukt extremistische agenda door via rechter. #klimaat @urgenda @Joop_nl http://t.co/jBwpHDbi5d
— remco dijkstra (@remcovvd) April 14, 2015
In een interview bij NPO Radio 1 zei hij vervolgens dat hij niet wil dat Nederland “een grote broek aantrekt” terwijl één miljard Chinezen dat niet doen. De interviewende journaliste zei vervolgens dat haar buren ook niet de lege batterijen in de desbetreffende recycle-bak gooien, maar dat ze dat zelf wel doet.
Vergelijkbaar was de redenering van Evert Nieuwenhuis, redacteur van Vrij Nederland. Nederland zou verplicht zijn te doen wat nodig is, namelijk minder broeikassen uitstoten. “Gewoon, wat elke Nederlandse politieagent tegen u zegt als u door rood rijdt: het maakt niet uit dat iedereen dat doet, u mag niet door rood rijden.” Volgens hem toonde de Trias Politica gisteren ook goed aan, waarvoor ze ooit in werking is gesteld. “Als politici hun burgers niet beschermen, mag een rechter ingrijpen.” Dijkstra en de VVD denken echter, ook na de rechterlijke uitspraak van gisteren, dat het nog steeds aan de politiek is om het tempo van de uitstoot-vermindering te bepalen. Vrij ironisch: de partij is ooit voortgekomen uit de Liberale Unie, dé partij die een beperkte rol van de overheid propageerde en zorgde voor een sterker rechtssysteem.
Rechter met tik van de #molen? Mijn commentaar op de site van @Elsevier over de historische #klimaatuitspraak: http://t.co/NnMekdacgo
— Simon Rozendaal (@Simon_Rozendaal) June 24, 2015
Ook bij Simon Rozendaal, wetenschapsredacteur van de Elsevier, bleef de champagnefles dicht. “De rechter is op de stoel van de wetenschap gaan zitten,” was zijn conclusie. Over klimaatverandering zou namelijk geen consensus bestaan. Hij vindt het een bizarre uitspraak, “omdat nergens in de wereld een rechter ooit een dergelijke uitspraak heeft gedaan.” Misschien is filosofie geen harde wetenschap waar ‘consensus’ over is, maar dat is toch echt een drogreden.
De rechter zou zich volgens Rozendaal bovendien “in een hevig wetenschappelijk debat mengen door te stellen dat er sprake is van een dreigend gevaar, veroorzaakt door de klimaatverandering.” De rechter heeft zich echter in geen enkel debat gemengd: de oorspronkelijke eis van de Verenigde Naties was namelijk dat Nederland 25 tot 40 procent CO2-reductie zou kennen in het jaar 2020. De rechter heeft enkel die in het verdrag vastgelegde ondergrens bevestigd. Je kunt je hoogstens afvragen of de rechter kan inschatten of de Staat deze eis zal halen.
Vrijwel alle andere politieke partijen hebben zich inmiddels wél positief uitgelaten over de klimaatzaak. Waarschijnlijk omdat de VVD het laatste woord heeft in Vak K (het kabinet, red.), heeft het desbetreffende ministerie nog geen verklaring afgelegd over de kwestie. De grote vraag is nu namelijk of de Staat in hoger beroep gaat. Dit zou al snel één jaar of langer kunnen duren. In de tussentijd hoeft de regering zich niets aan te trekken van het vonnis en blijft Nederland steken op 17% CO2-reductie in 2020.
Terwijl de ‘liberalen’ een stok achter de deur houden in Den Haag, proberen anderen die deur toch door te breken. In het buitenland is België al enige tijd bezig met een soortgelijke rechtszaak. Ook de Noren zijn eraan begonnen en het punt staat op de agenda in Australië, Canada en de Verenigde Staten.
.@PvdDAmsterdam wil spoeddebat over rol @Amsterdam_NL in CO2-reductie n.a.v. uitspraak #klimaatzaak: http://t.co/qVS1rCdLu8 #PvdD
— Joyce van Heijningen (@JoyceHeijningen) June 24, 2015
Dichter bij huis, in de Stopera, hebben de Partij voor de Dieren en GroenLinks al een spoeddebat aangevraagd met wethouder Choho (duurzaamheid). Hij zou met extra maatregelen moeten komen om de uitstoot van broeikassen in Amsterdam te beperken. De klimaatdoelstelling is nu 50% in 2025. Daarmee zou het de 25% vijf jaar eerder nog niet halen. De hoofdstad heeft volgens GroenLinks juist de grootste verantwoordelijkheid en de meeste invloed op klimaatverandering in Nederland. Het voorstel van woordvoerder Jasper Groen is daarom: scherp de doelstellingen ook in Amsterdam aan, na die historische uitspraak van de rechter gisteren.
