Vijf jaar geleden begon Floortje met het verkennen van polyamorie. Ze had al vriendinnen met een open relatie toen ze haar primaire partner ontmoette, die zich op dat moment in polyamorie aan het verdiepen was. “Dat zette me aan het denken, en ik ben toen veel gaan lezen,” vertelt Floortje. De overgang van monogamie naar polyamorie verliep niet zonder moeilijkheden. “Het eerste jaar was ik vooral met mezelf en mijn eigen gevoelens bezig.” Vooral het idee dat haar primaire partner met anderen zou daten bleek een uitdaging. “Ik vroeg me af: is er dan nog wel ruimte voor mij? Zal hij mij niet verlaten voor die ander?”
Gaandeweg nam de onzekerheid af en dankzij het wederzijds vertrouwen dat ze samen opbouwden, kreeg ze er een sterkere relatie voor terug. “Ik zag in dat er niets verandert aan de relatie die je samen hebt. Ik krijg zoveel bevestiging van hem dat ik geen reden heb om onzeker te zijn of bang te zijn dat hij mij verlaat.” Inmiddels heeft ze twee andere partners met wie ze regelmatig afspreekt.
‘Het gaat om respect en rekening houden met de ander’
Tegenwoordig heeft Floortje er geen problemen meer mee dat haar primaire partner ook anderen datet, wel hecht ze enorm veel waarde aan openheid en communicatie. Zo verwacht ze niet dat haar partners expliciet om toestemming vragen om anderen te daten, maar vindt ze het wel fijn om dit te bespreken. “Ik zou nooit zeggen: ‘Je mag niet met deze persoon daten.’ In de polyamoureuze gemeenschap is het bijna taboe om een partner iets te ontzeggen, alleen omdat je het zelf lastig vindt. Dat zou ik dus ook nooit doen.” Toch waardeert ze het wanneer haar partners dergelijke zaken in de vorm van een vraag bespreken. “Het voelt respectvol als iemand vraagt: ‘Hoe voel je je hierbij?’ Het is net als vragen om een glas water als je bij vrienden op bezoek bent – tuurlijk mag het, maar het is attent om het eerst te vragen in plaats van het zomaar te pakken. Het gaat om respect en rekening houden met de ander.”
Rekening houden met elkaar
Zelf denkt Floortje voortdurend na over hoe haar keuzes op haar partners overkomen en probeert ze hun wensen te respecteren. “De ene partner vindt het niet prettig als ik de avond voordat ik hem zie, nog met iemand anders afspreek. Dat respecteer ik. Een andere partner vindt het lastig als ik iemand anders vaker zie dan hem. Ook daar probeer ik bewust mee om te gaan.” Het vinden van de juiste balans is niet altijd even makkelijk. ”Je moet jezelf verdelen, en het risico om iemand onbedoeld te kwetsen is groot. Ik probeer daar zoveel mogelijk rekening mee te houden.” Per week brengt Floortje zo’n drie à vier avonden bij haar partners door.
Floortje houdt haar relaties het liefst gescheiden. Haar partners ontmoeten elkaar weleens, maar kennen elkaar niet goed. Naar de partners van haar partners informeert ze alleen om te vragen of het goed met hen gaat. Bovendien geldt binnen de polyamorie de ongeschreven regel dat je binnen een relatie niet klaagt over andere relaties. “Maar ik probeer wel gewoon open te zijn als er iets speelt,” zegt Floortje. “Dan zeg ik bijvoorbeeld: ‘Ik heb wat gedoe met iemand anders, dus misschien ben ik wat stiller vandaag.’”
Wanneer Floortje zelf tegen problemen aanloopt, probeert ze een geschikt moment te kiezen om daarover te praten. Tijdens dates van haar primaire partner kiest ze er bijvoorbeeld voor om niet direct aan de bel te trekken. “Ik probeer mijn gevoelens op zo’n moment even op pauze te zetten. Ik leid mezelf af met iets leuks, zoals eten bestellen en een film kijken. Daarna bespreken we samen hoe het is gegaan. Ik wacht bewust op een geschikt moment om mijn gevoelens te delen.”
Omgaan met jaloezie
Floortje vertelt dat de jaloezie nooit helemaal is verdwenen. “Of ik de jaloezie verslagen heb? Nee, het blijft afhankelijk van de situatie. Bij mijn primaire partner voel ik het niet meer, bij mijn tweede partner nog zelden, maar het kan soms wel opkomen. Als mijn derde partner met iemand anders zou gaan daten, zou ik dat spannend vinden. Aan de andere kant weet ik dat ik er klaar voor ben. Ik heb nu genoeg communicatieve tools en zelfkennis om ermee om te gaan. Dus ik maak me geen zorgen.” Volgens Floortje hangt jaloezie sterk af van de persoon en hoe stabiel de relatie aanvoelt. “Hoe veiliger ik me voel, hoe minder ruimte jaloezie krijgt.”
‘Hoe veiliger ik me voel, hoe minder ruimte jaloezie krijgt’
Floortje beseft dat zij en haar partners hun relaties soms onbewust met elkaar vergelijken. “Ja, dat gebeurt wel een beetje,” geeft ze toe. “Zelf heb ik daar geen sterk waardeoordeel over: er blijven altijd elementen van vergelijking. In polyamorie kan iets sneller verkeerd vallen. Bijvoorbeeld: wie ontmoet je vrienden vaker? Ben ik nog wel evenveel onderdeel van je leven? Dat soort vragen sluimeren soms op de achtergrond.” Toch is er volgens Floortje geen sprake van onderlinge strijd. “Als iemand zich benadeeld voelt, wordt dat gewoon uitgesproken. Ik probeer daar alert op te zijn en filter bewust op competitief gedrag, want dat werkt niet. Het gaat erom dat iedereen zich gezien en gewaardeerd voelt, zonder dat het een strijd wordt.”
“Veel mensen denken dat polyamoureuze relaties oppervlakkig zijn, of dat mijn primaire partner eigenlijk niet bij me past, maar dat is echt onzin. Wij hebben een heel sterke band, juist door alle gesprekken en ervaringen die we samen delen.” Voor haar is polyamorie dan ook toekomstbestendig. “Het voelt als een bewuste manier van leven, waar ik me prettig bij voel. Als ik ooit kinderen krijg en het leven drukker wordt, kan ik me voorstellen dat er minder tijd voor andere partners is, maar ik twijfel niet aan de structuur zelf.”
Eindredactie door Tibbe Jonker
