Delay, deny en depose. Deze woorden stonden op de kogels waarmee Brian Thompson, CEO van UnitedHealthcare, de grootste zorgverzekeraar van de Verenigde Staten, op ochtend van 4 december 2024 in New York werd vermoord. De woorden op de kogels verwijzen naar een bekende uitdrukking gebruikt door critici van Amerikaanse zorgverzekeraars. Het geeft aan hoe verzekeraars de betaling van claims vertragen (delay), geldige claims afwijzen (deny) en mensen dwingen een rechtszaak aan te spannen (depose). De vermoedelijke schutter van de kogels, Luigi Mangione, werd een aantal dagen later in Pennsylvania opgepakt. In zijn verklaring omschreef hij zijn actie als een symbolische aanval op de “corruptie, hebzucht en machtsspelletjes” in de Amerikaanse gezondheidszorg.
Opvallend was dat op sociale media mensen weinig medelijden toonden met het slachtoffer. “This guy was a human being… Wait a second, no he wasn’t,” reageerde iemand onder een video van CNN over de moord op Thompson. Iemand anders zei dat zijn empathie out of network was. Volgens de New York Times benadrukken deze ‘duistere’ reacties de woede en frustratie over de staat van de gezondheidszorg in het land. Uit onderzoek van NORC bleek dat de meeste ondervraagde Amerikanen geloven dat de moord (deels) de schuld van de zorgverzekeraar zelf is. Waar komt deze breed gedragen frustratie vandaan?
In tegenstelling tot Nederland, is een basiszorgverzekering niet wettelijk verplicht in de Verenigde Staten. Het gevolg is dat er meer dan 25 miljoen Amerikanen niet verzekerd zijn. Ruim de helft van de Amerikanen zijn verzekerd via hun werkgever bij een private verzekeraar zoals UnitedHealthcare. Een ander deel is rechtstreeks bij een zorgverzekeraar aangesloten. Er bestaan ook overheidsprogramma’s, zoals Medicare en Medicaid, die een vangnet bieden voor ouderen en mensen met een lager inkomen.
Dit systeem, van private zorgverzekeraars en geen universele gezondheidszorg, zorgt aan de ene kant voor concurrentie en innovatie, maar levert ook veel problemen op voor burgers. Het leidt tot complexe polisvoorwaarden, behandelingen en medicijnen die niet gedekt worden, en erg hoge premies.
Dure behandelingen en weinig keuze
Amerikaanse zorgverzekeraars hebben, onder andere door hun invloed op de prijs, aanzienlijke macht over de Amerikaanse gezondheidszorg. In tegenstelling tot de prijzen van overheidsprogramma’s als Medicare, die vastgesteld zijn in de wet, onderhandelen private zorgverzekeraars met ziekenhuizen, artsen en andere zorgverleners over de tarieven van behandelingen. Hierdoor bepalen de verzekeraars mede hoeveel geld patiënten moeten betalen voor behandelingen, wat vaak meer is dan ze zouden betalen bij Medicare. Uit een onderzoek van RAND bleek dat in 2022 de prijzen die ziekenhuizen in rekening brachten aan particuliere en werkgeversverzekeringen gemiddeld 254% hoger waren dan wat Medicare zou hebben betaald voor dezelfde diensten.
Door de invloed die zorgverzekeraars hebben op de toegankelijkheid van zorgverleners en welke behandelingen vergoed worden, wordt de keuzevrijheid van patiënten in veel gevallen beperkt. Verzekeraars stellen netwerken van zorgverleners samen, waarbij alleen artsen en ziekenhuizen die contracten hebben met de verzekeraar volledig worden vergoed. Dit betekent dat patiënten vaak beperkt zijn tot zorgverleners die door hun verzekering vergoed worden, zelfs als een specialist buiten dat netwerk beter past bij hun behoeften.
Als een patiënt wel een behandeling nodig heeft die binnen het pakket valt, moet de verzekeraar dit eerst goedkeuren. De verzekeraars hebben baat bij het afwijzen van claims: hoe minder claims het uitbetaalt, hoe groter de winst. De kosten zijn vaak leidend en het medisch belang komt op de tweede plaats. Dit kan leiden tot situaties waarin patiënten toegang wordt ontzegd tot innovatieve of levensreddende behandelingen, simpelweg omdat deze als te duur worden beschouwd. Zo worden bepaalde kankerbehandelingen, aanbevolen door doktoren en toonaangevende onderzoekers, niet vergoed omdat ze volgens de verzekeraar ‘niet medisch noodzakelijk, experimenteel en onbewezen’ zouden zijn. 17% van Amerikanen geeft aan ervaring te hebben met zulke geweigerde behandelingen.
Moeite met betalen
Premies, eigen bijdragen en andere kosten blijven stijgen, waardoor zelfs mensen met een verzekering moeite hebben om medische kosten te betalen. Het resultaat is een gezondheidszorgsysteem dat vaak duurder en minder toegankelijk is dan nodig. Het leidt tot frustratie en gevoelens van machteloosheid bij patiënten, die zich vaak gedwongen voelen om hun gezondheid op te offeren vanwege financiële beperkingen. Uit onderzoek van YouGov blijkt dat 49% van de Amerikanen een ongunstig beeld heeft van het Amerikaanse zorgsysteem. 62% van de Amerikanen legt de schuld voor de problemen met de gezondheidszorg bij de zorgverzekeraars.
Deze ontevredenheid draagt bij aan een gebrek aan medelijden dat werd getoond voor de moord op Thompson. Voor veel mensen belichaamt hij het systeem dat hen heeft teleurgesteld en financiële stress heeft veroorzaakt. Met de gerichte aanval op Thompson is een discussie aangewakkerd over de invloed van de zorgverzekeraars op de kwaliteit en betaalbaarheid van de Amerikaanse zorg.
Eindredactie door Jens van der Weide
