Nadat de NOS enkele weken terug de mogelijke risico’s van nepnagels belichtte, pakten andere media dit onderwerp ook snel op. Dat nepnagels—van gel tot acryl—kunnen leiden tot allergie-ontwikkeling is allang bekend. Zo antwoordden twee Facebookgebruikers op mijn vraag of ze het nog aandurfden om nagels te zetten verontwaardigd. Eentje zei: “Dit nieuws is al jaren bekend, hoor. Ik word niet banger omdat het nu weer onder een vergrootglas ligt. Risico’s zijn er altijd.” En een ander: “Het is niet nieuw dat mensen er allergisch voor kunnen zijn.”
In de producten die voor nepnagels worden gebruikt, zitten acrylaten die gemakkelijk de huid doordringen, legt Rustemeyer uit. Door contact met de acrylaten kan het lichaam een allergische reactie gaan ontwikkelen. Eens dat de lak goed is uitgehard onder de UV-lamp reageren deze moleculen niet langer met ons lichaam. Als het product niet goed uithardt, of als er slordig wordt gewerkt tijdens het zetten en er lak naast de nagel komt, is er een grotere kans dat iemand een allergie ontwikkelt. En eens dat je allergisch bent, kom je er niet meer van af. Het is volgens nagelstyliste Danique Smid daarom belangrijk dat iemand weet waar die mee bezig is: “Je kan altijd allergie krijgen, maar je kan het ook goed voorkomen.”
Obscure ingrediëntenlijsten
Een eerste risicofactor voor het ontwikkelen van allergie is volgens Smid de materialen waarmee gewerkt wordt. Een ondertussen beruchte vorm van acrylaat is HEMA. Maar als één vorm van acrylaat, zoals HEMA, uit het product wordt gehaald, wordt het vervangen door andere acrylaten die dezelfde functie hebben, legt Rustemeyer uit. Daarnaast zijn producenten vaak niet transparant over de ingrediënten die ze gebruiken. Uit een Finse studie waarin van 31 nagelproducten werd getest of het klopte wat op hun ingrediëntenlijst stond, klopte het bij geen enkele. Wettelijk is dit natuurlijk illegaal, maar volgens Rustemeyer lijkt er geen instantie te zijn die de producenten controleert. Ook niet in de zoektocht van producten naar alternatieven voor bekende acrylaten. “Dat is een gevaarlijke ontwikkeling, omdat je de bekende gevaren vervangt door nieuwe, onbekende risico’s,” aldus Rustemeyer. Zo komen er regelmatig patiënten op zijn poli die een probleem hebben door een obscuur gellakmerk, en dan kunnen de artsen niet vinden waar zij precies allergisch voor zijn. “We zien alleen maar dat iemand er heel sterk op reageert. Dan weten wij dat de producent weer iets nieuws heeft gebruikt, dat niet bekend is.”
‘Als je allergisch bent, dan ben je gewoon de sjaak’
Ook het merk Pink Gellac is gestopt met het gebruiken van HEMA: volgens hun website is hun assortiment helemaal HEMA-vrij. Een medewerker vertelt dat zij de acrylaten waar men het snelst allergisch op reageert uit hun producten hebben gehaald. Daar voegt ze aan toe dat je in principe voor alles allergisch kan raken en dat gellak natuurlijk niet geheel zonder bepaalde producten geproduceerd kan worden. Toch zou je als je allergisch bent nog steeds hun HEMA-vrije lijn kunnen gebruiken. Als er twijfel bestaat of je het beter niet kan doen, is dit aan de klant zelf om uit te zoeken. Volgens Smid maakt het echter helemaal niet uit of er wel of geen HEMA in een product zit voor mensen die allergisch zijn: “Als je allergisch bent, dan ben je gewoon de sjaak.”
Opleiding
Eigenlijk mag HEMA al sinds 2021 niet meer aan particulieren verkocht worden volgens Rustemeyer. Maar dit gebeurt nog wel, juist online. Smid ziet dit ook: “Er zijn genoeg mensen die hun producten van AliExpress halen, ga jij maar eens na wat voor ingrediënten daar inzitten.”
Voor zij haar salon opende, volgde Smid zelf een opleiding voor het zetten van nepnagels bij iemand met meer dan tien jaar ervaring. “Dat was best duur. Maar wel belangrijk: Meiden die thuis net beginnen, hebben vaak geen idee van wat voor ziektebeelden er allemaal zijn.” In Nederland heb je geen certificaat nodig om nagels te zetten of een cursus te geven, iets wat volgens Rustemeyer beter verplicht zou kunnen worden. Hij vertelt dat de meeste opleidingen nu door de nagellakproducenten zelf verzorgd worden, en die hebben er uiteraard geen baat bij om de risico’s van hun producten te benadrukken, stelt Rustemeyer.
Een voormalig medewerker van Pink Gellac vertelt dat ze aan klanten moesten vertellen dat ze de lak voorzichtig aan moeten brengen, zodat het product niet op de huid komt. Volgens Smid is het grote probleem echter niet alleen of je wel of niet precies werkt, of dit nu nagelstylisten zijn of mensen thuis. “Als je te dik werkt, lijkt de nagel van de buitenkant uitgehard terwijl die van binnen nog zacht is. Dat noemen ze een kaassoufflé. Als je daar vier weken mee rondloopt, word je gewoon sneller allergisch.” Ook in de stap vóór het aanbrengen van het product kan het fout gaan. Als de nagelplaat te veel wordt opgeruwd, dan is die zodanig beschadigd dat er zenuwen open komen te liggen. Dit gebeurt vooral in salons die aan de lopende band werken.
Natuurlijke nagels
Smid ziet in ieder geval een verandering in de industrie: “Tien jaar geleden waren acrylnagels de enige optie. Nu is het aanbod heel erg aan het veranderen naar zo natuurlijk mogelijke nagels: veel nagelstylisten zetten geen acryl meer en veel jonge meiden nemen BIAB of gel.” Volgens Rustemeyer is gellak inderdaad veiliger om te gebruiken dan de ‘ouderwetsere’ acrylnagel. Gellak reageert namelijk minder snel met het lichaam dan acryl, en er wordt minder snel mee gemorst. In die zin ‘juicht’ Rustemeyer de ontwikkeling van producten zoals gellak toe, als hij het vergelijkt met de ouderwetsere acrylnagel. “Maar ook gellak is niet zonder risico.”
Daarom blijven regelgeving en preventie belangrijk volgens Rustemeyer. Als je eenmaal een allergie ontwikkeld hebt, raak je die immers nooit meer kwijt. Hij legt uit dat vroeger veel vrouwen allergisch waren van nikkel. Nu het verboden is om sieraden te verkopen waar nikkel uit vrij komt, zie je dat er steeds minder jonge vrouwen een nikkel-allergie ontwikkelen. Dit soort toezicht zou er volgens hem ook moeten komen voor nagelproducten. Hij raadt aan om in ieder geval goed op te blijven letten: “Voorkomen is beter dan genezen. Laat het onderzoeken als je merkt dat je uitslag of jeuk rond je nagels krijgt. Dan kan je erachter komen of je een allergie hebt.”
| Op 20 december is aan dit artikel een reactie van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) toegevoegd: Saïda Ahyad, woordvoerder van de NVWA, licht toe dat er in Brussel met de Europese Commissie wordt besproken of er aanscherping van de huidige wetgeving mogelijk is. Als bedrijven vooruitlopend op deze aangescherpte regelgeving besluiten om bepaalde ingrediënten al te vervangen, moeten zij zelf beoordelen of nieuwe ingrediënten veilig(er) zijn. Fabrikanten zijn namelijk primair verantwoordelijk voor hun producten. De NVWA inspecteert samen met Europese collega-toezichthouders of fabrikanten de regels naleven. Dit geldt echter niet voor producten van buiten Europa: deze vallen niet onder Europees toezicht. Om consumenten op de bijbehorende risico’s te wijzen is onder andere de campagne #Weetwatjeonlinekoopt gestart. |
Eindredactie door Isa Martens
