Seks onder je 25e is een landelijk onderzoek naar seks en relaties onder jongeren Samen met expertisecentrum Rutgers ondervroegen onderzoekers van Soa Aids Nederland meer dan tienduizend jongeren vanaf 12 tot 25 jaar over hun seksleven.
Meer positieve ervaringen
“Het valt op dat de media vooral de negatieve aspecten uit het onderzoek belichten, zoals de afname in het gebruik van anticonceptie onder jongeren. De positieve kanten blijven onderbelicht, zo geven jongeren hun seksleven gemiddeld een zeven,” aldus Vermey. Acht op de tien jongeren genieten erg van seks en negen op de tien jongeren voelen zich fijn tijdens seks met hun laatste sekspartner. Daarnaast is de sociale acceptatie van seksuele- en genderdiversiteit toegenomen bij jongeren. Zo keurden in 2012 de helft van de jongens en een kwart van de meiden het af als twee jongens elkaar zoenen op straat. In 2023 is dat afgenomen naar een kwart van de jongens en een op de elf meiden.
Vroeger slikte je de pil ‘want dan gaan je puistjes weg’. Inmiddels weten we wel beter
Sophie (23), Annabel (23), Yannick (21) en Luka (23) vertellen allemaal dat LHBTI+ minder een taboe is dan voorheen. Annabel zegt dat ze schrok toen haar zus tien jaar geleden uit de kast kwam, omdat ze niemand kende die op hetzelfde geslacht valt. Nu ziet Annabel lesbische stellen op TikTok en merkt ze dat mensen positief reageren als haar zus vertelt dat ze biseksueel is. Yannick en zijn homoseksuele vriend kunnen open praten over datingapps zoals Grindr. Zijn vriend grapt dat Grindr niks voor hem is. “Hij is meer zichzelf geworden sinds hij open is over zijn homoseksualiteit,” vertelt Yannick.
Minder gebruik van bescherming
Sophie, Annabel en Luka zijn alle drie gestopt met de pil. “Het is troep wat je in je lichaam gooit,” zegt Sophie. Tien jaar lang slikte ze de pil en ze had jarenlang last van buikpijnaanvallen. Soms viel ze zelfs flauw. Toen ze stopte met de pil, verdwenen deze klachten als sneeuw voor de zon. De aanvallen had ze nooit in verband gebracht met de pil, mede doordat de dokter zei dat het waarschijnlijk met haar darmen te maken had.
Luka slikte gedurende drie jaar de pil, met een aantal onderbrekingen van een maand. Ze kreeg last van stemmingswisselingen. Gelukkig is er nu meer kennis over de hormoonschommelingen. “Vroeger slikte je de pil ‘want dan gaan je puistjes weg’. Inmiddels weten we wel beter,” zegt Luka.
Er is een verschuiving in het soort bescherming die meisjes en vrouwen bij seks gebruiken, vertelt Vermey. Daar waar de pil minder wordt geslikt, wordt de spiraal steeds vaker gebruikt. Verder gebruiken meisjes en vrouwen meer hormoonvrije methoden zoals vroegtijdig terugtrekken en vruchtbare dagen bijhouden. Veel vriendinnen van Sophie gebruiken menstruatie-app in plaats van een pil of spiraal. In deze app vul je in wanneer je ongesteld bent en op basis daarvan voorspelt de app wanneer je vruchtbaar bent.
Meiden minder seksueel plezier
Meiden ervaren minder seksueel plezier dan jongens. Sophie, Annabel, Yannick en Luka verbazen zich niet over deze bevinding. De wijze waarop jongeren seks hebben kan een mogelijke verklaring hiervoor zijn. Seks is vaak op penetratie gericht, terwijl vrouwen vaak ook clitoraal gestimuleerd willen worden. Yannick zegt dat hij continu incheckt, zelfs bij de vijfhonderdste keer seks met elkaar. Hij heeft van zijn moeder meegekregen dat het belangrijk is om te communiceren. “Het enige wat jongens hebben is porno en de seksuele voorlichting op school is mager,” vertelt Yannick.
Het enige wat jongens hebben is porno en de seksuele voorlichting op school is mager
Sophie vertelt dat vriendinnen het lastig vinden om aan te geven dat ze seksueel ontevreden zijn, omdat ze de jongen niet slecht willen laten voelen. Annabel zegt dat je als meisje al gauw ‘laat maar’ denkt omdat je de jongen wil plezieren. Hierbij denken ze niet aan zichzelf. Luka denkt dat je als vrouw ook zelf moet weten wat je fijn vindt en dat moet leren communiceren. Alleen is er volgens haar een taboe op zelfbevrediging bij de vrouw. Alle drie hadden graag op school meer geleerd over communicatie van grenzen en wensen tijdens de seks. Vermey onderschrijft de observaties van de vier jongeren: Er wordt te veel gefocust op de biologische kant en er is te weinig aandacht voor de sociale kant van seks.
Over het algemeen zijn jongeren dus tevreden over hun seksleven, maar toch blijkt er een sterke behoefte aan betere seksuele voorlichting. De vier jongeren vonden allemaal dat de huidige voorlichting op scholen te mager is. Dat jongeren dat vinden zag Vermey ook terug in de onderzoeksresultaten. Daarnaast ligt de focus van seksuele voorlichting volgens de vier jongeren ook vaak teveel op de biologische kant zoals het voorkomen van zwangerschap en soa’s. “Seks is meer dan biologie, het sociale aspect moeten we niet vergeten.”
Eindredactie door Sheline Kap
