Met het internet zijn we opgegroeid, met het internet zullen we sterven. In Ok, zoomer signaleert en duidt Red Pers digitale trends. Met deze week: Waarom is Mr Beast zo ergerniswekkend?
Ik kan me het moment nog goed herinneren dat er voor het eerst een YouTuber was die 1 miljoen abonnees had. Dat was Fred, een grappenmaker met een piepstem en een Justin Bieber-kapsel, in 2009. De YouTuber Mr Beast, alias Jimmy Donaldson, heeft er 152 miljoen. Tot voor kort herinnerde ik me Mr Beast als de lompe, ongemakkelijke tiener die vijf, zes jaar geleden miljoenen views binnenharkte met video’s waarin hij in één zit tot honderdduizend telt, tien uur lang naar een dansend internethondje kijkt of zichzelf omwikkelt met honderd lagen wc-papier.
Maar waar Donaldson voorheen genoodzaakt was zijn eigen doorzettingsvermogen uit te buiten, heeft hij tegenwoordig de luxe om dat bij anderen te doen. Scroll door zijn kanaal en je leest titels als ‘Survive 100 Days In Circle Win $500,000’, ‘Last to Take Hand Off Jet, Keeps it!’, ‘$10.000 Every Day You Survive Prison’. Dit zijn geen clickbait-titels. Zijn video’s zijn als de spelshows die je vroeger wel eens op SBS6 zag, maar dan on steroids.
Blinden genezen
En nee, de deelnemers zijn niet zielig, meent Mr Beast. Ze doen dit vrijwillig en krijgen bovendien grote sommen met geld uitgekeerd in ruil voor hun uithoudingsvermogen. Daarnaast smijt Mr Beast lang niet altijd voorwaardelijk met zijn geld. Zo heeft hij een speciaal filantropiekanaal, waarvan alle opbrengsten rechtstreeks worden gedoneerd aan een organisatie die maaltijden aan daklozen in Californië levert. Ook zette hij de #TeamTrees-campagne op waarmee hij goed op weg is om wereldwijd twintig miljoen bomen te planten. En dan zijn er nog de video’s waarin hij tienduizend euro fooi geeft aan een serveerster in een hotdogrestaurant of meer dan een ton doneert aan mensen die hun baan zijn verloren tijdens de coronapandemie. Afgelopen maand heeft hij zelfs dokters betaald om duizend blinde mensen te genezen.
“Die doneert al die bomen toch? Prima ventje”
Deze vrijgevigheid heeft Mr Beast de afgelopen jaren een reputatie als nice guy opgeleverd. Oké, hij schijnt als werkgever af en toe een klootzak te zijn geweest. En hij heeft vroeger, toen hij nog video’s over games maakte, homofobe termen gebruikt (al vraag ik me af of dat aan hemzelf te wijten is, of aan het concept ‘Gaming Youtuber’ waarbij homofobie een noodzakelijke voorwaarde lijkt te zijn). Maar verder lijkt Mr Beast toch vooral die goedzak die in plaats van aan superjachten en overdreven sportauto’s zijn geld uitgeeft aan het helpen van mensen die het minder hebben dan hij. Toen ik aan een vriend vertelde dat ik iets over Mr Beast ging schrijven reageerde hij: “Die doneert al die bomen toch? Prima ventje.”
Waarom roept Mr Beast dan toch zoveel ergernis in mij op? Is het gewoon jaloezie? Het feit dat hij op 25-jarige leeftijd een YouTube-imperium heeft opgebouwd waar je u tegen zegt? Dat hij altruïsme op succesvolle wijze tot verdienmodel heeft gemaakt?
Het zit hem denk ik in iets anders. Mr Beast zijn video’s zijn doordesemd van leuke deuntjes, snelle edits en ironische grapjes over hoeveel geld Mr Beast heeft. Het zijn de prikkelrijke aspecten die Gen-Z content tot Gen-Z content maken. Op zichzelf maakt dat allemaal niet zoveel uit. Maar die vrolijkheid en nonchalance wordt wrang wanneer je beseft hoezeer de deelnemers het geld nodig hebben dat Mr Beast lachend uitdeelt.
Realiteitsbesef
‘You know how much five thousand dollars would mean for my life? Don’t leave!’, schreeuwt een student onder het toeziend oog van een grijnzende Donaldson, zodra een aantal van haar teamgenoten dreigen op te geven in een spelvideo getiteld ‘100 boys vs 100 girls for $500,000’.
Vijfduizend dollar is niks voor Donaldson. Zijn video’s kosten gemiddeld een miljoen om te produceren. Vaak zijn ze niet eens winstgevend. Maar daar gaat het niet om. Mr Beast wil simpelweg de grootste worden. Dat is waar hij zijn bed voor uit komt, vertelt hij aan een verslaggever van Rolling Stone tijdens een rondleiding door zijn kantoor.
Als Donaldson en de verslaggever aankomen bij zijn kluis schrikt de verslaggever van de miljoen dollar aan cash die daar ligt opgeslagen. Het ligt overal, ook op de grond. ‘It looks better on camera that way’, legt Donaldson uit. De verslaggever begint hardop na te denken over wat ze daar allemaal mee zou kunnen doen. Hoeveel zorgrekeningen ze wel niet zou kunnen betalen. Hoeveel studieschuld ze met dat bedrag zou kunnen aflossen. Maar op Mr Beast en zijn kompanen maakt het geen indruk meer. ‘Most of the people around here, they’re immune to it,’ reageert een assistent van Mr Beast. ‘Yeah, we’re numb,’ voegt Donaldson toe.
Het is juist dat gebrek aan realiteitsbesef wat Donaldson en zijn crew zo ergerniswekkend maakt. Mr Beast kijken is opnieuw beseffen dat we in een wereld leven waar geld voor sommige mensen zo vanzelfsprekend kan zijn dat ze vergeten hoe noodzakelijk het is voor anderen. Hoe geld voor de meesten een bittere noodzaak is om de maand mee door te komen, en voor anderen een middel om aanzien en prestige te verwerven. Het is dat verschil wat die laatste groep maar niet lijkt in te zien.