Terwijl sommige twintigers hun studie nauwelijks hebben afgerond, kiest een groep jonge politici in spé er juist bewust voor om zich verkiesbaar te stellen voor de aanstaande Provinciale Statenverkiezingen. Waarom eigenlijk? Red Pers vraagt het aan de politici zelf.
Als klein kind keek Anouk Gielen (23) naar het Jeugdjournaal en zag daar toenmalig GroenLinks-fractievoorzitter Femke Halsema. Voor Gielen is dit een inspirerend moment: ze is zich voor het eerst bewust dat deze politicus op haar lijkt. “Dit moment is zeker van belang geweest toen ik later, op mijn achttiende, lid ben geworden van GroenLinks”, zegt ze. “Ik vind representatie belangrijk omdat ik zelf ook geïnspireerd raak door andere vrouwen.” Vijf jaar later is ze het jongste Statenlid in Noord-Holland én lijsttrekker van GroenLinks voor de Provinciale Statenverkiezingen op 15 maart.
“Verantwoordelijkheid nemen” is één van de grootste drijfveren van de jonge politicus om zich in te zetten voor het provinciale bestuur van Noord-Holland. Gielen ziet veel grote maatschappelijk uitdagingen voor haar generatie: de woon-, klimaat en stikstofcrisis zijn problemen waar veel Nederlanders mee te maken hebben. En de politicus houdt niet van aan de zijlijn staan. “Als je iets problematisch ziet, dan moet je daar ook wat aan doen”. Volgens haar is de politiek de uitgelezen plek om verandering te bewerkstelligen. “Onze generatie, en daarmee bedoel ik de ‘klimaatgeneratie’, moet aan het roer gaan zitten.”
Waarom zijn de Provinciale Staten belangrijk?
“Er komen veel crises op ons af op dit moment. Het Rijk en gemeenten zijn natuurlijk ook met deze problematiek bezig, maar als provincie zit je tussen deze bestuurslagen in. Gemeenten kunnen alleen binnen hun eigen grenzen handelen en het Rijk heeft door haar grote omvang geen overzicht meer. Wij bepalen waar dingen gebeuren: Waar komen de windmolens? Waar kunnen boeren landbouw bedrijven? Waar willen we meer natuur?”
Waarom was volgens jou de opkomst bij de vorige Provinciale Statenverkiezingen zo laag, namelijk 56 procent?
“Omdat het een heel onbekende bestuurslaag is. Provincies zijn van oudsher geneigd om onderwerpen technisch te benaderen, terwijl ze ook bezig zijn met politieke keuzes. Bovendien heb je als inwoner niet zo vaak direct met de provincie te maken. Daarom voelt het voor mensen ver weg. Ze komen wel veel met hun gemeenten in aanraking, zoals bij het aanvragen van een paspoort of wanneer het vuilnis niet is opgehaald, de landelijke politiek is vaak op televisie te zien. Ik vind het mijn taak als politicus om uit te leggen waar de provincie over gaat.”
We moeten wonen weer als grondrecht gaan zien. Dat betekent dat we moeten bouwen, niet voor investeerders maar voor mensen
Hoe ga je om met het wegen van verschillende belangen, zoals woningbouw en natuurbehoud?
“Ik denk dat die twee niet elkaars vijand hoeven te zijn. We zitten in een wooncrisis. De crisis is veroorzaakt als gevolg van tien jaar ontzettend liberaal beleid als het gaat om huisvesting, waarin volkshuisvesting totaal is wegbezuinigd. We moeten wonen weer als grondrecht gaan zien. Dat betekent dat we moeten bouwen, niet voor investeerders maar voor mensen. Voor de natuur betekent dit dat we binnen de stad moeten bouwen. Dan laten we het groen met rust.”
Is Noord-Holland niet vol?
“Iedereen die een veilige plek nodig heeft is welkom in Noord-Holland. Het klopt dat alleen maar bouwen niet de oplossing is voor de woningcrisis. Dat wil de VVD wel eens pretenderen. De oplossing zit ook in het benutten van leegstaande panden en onbetaalbare huizen weer betaalbaar krijgen. Tegelijkertijd zie je dat in Noord-Holland veel uitdagingen bij elkaar komen: we hebben een wereldstad, Schiphol, grote industrie zoals Tata Steel en natuur die we willen behouden.”
Van het Rijk moeten er 165.000 woningen gebouwd worden in Noord-Holland. Waar moeten die dan komen?
“Door de hele provincie heen. Er is nog genoeg plek om binnenstedelijk te bouwen. Het vergt maatwerk om te kijken waar ruimte is. Als het niet anders kan, dan moeten we de natuur of het weiland dat we opofferen compenseren.”
Hoe zorg je dat je ook de boeren tevreden houdt?
“Ik snap wel dat veel boeren boos zijn, want in de landelijke politiek is de afgelopen jaren de oplossing van de stikstofcrisis alleen maar vooruitgeschoven. De Rijksoverheid is in de afgelopen jaren vooral bezig geweest met pappen en nathouden, terwijl GroenLinks al jaren roept dat we iets moeten doen aan de stikstofcrisis.”
De Rijksoverheid is in de afgelopen jaren vooral bezig geweest met pappen en nathouden
“Maar wat ik vooral belangrijk vind, is dat we de natuur niet vergeten. Als partij stellen we dat het belangrijkste is dat we natuur weer herstellen. Biologische landbouw kan hierbij helpen. Veel boeren willen hierover in gesprek, omdat het hen richting geeft. Zoals Remkes ook in zijn rapport zei: geef duidelijkheid. Ik zie veel CDA’ers, VVD’ers en JA21’ers die zeggen dat de stikstofdoelen ook in 2035 behaald kunnen worden. Maar wie helpen we daarmee? Niet de boeren. We hebben nog zeven jaar om onder de 1,5 graad klimaatopwarming te blijven, anders gaat onze voedselvoorziening eraan. Als provincie mogen we vaart maken.”
Een manier waarop veel jongeren gebruik maken van de natuur, is het bezoeken van festivals. Zorgen deze ook voor overbelasting?
“Festivals moeten gewoon kunnen, want in de natuur willen we allemaal recreëren. We willen wandelen, fietsen en sporten én we willen naar festivals. Voor veel mensen is dit een belangrijke uitlaatklep. GroenLinks houdt van festivals, maar we zeggen wel: laten we dat vooral in parken of where ever doen, niet in Natura 2000-gebieden. Omdat we zien dat die gebieden zo kwetsbaar zijn dat we deze moeten beschermen. Juist nu we in een stikstofcrisis zitten waarin de natuur al genoeg onder druk staat, kunnen we de schade die festivals maken in de Natura 2000-gebieden er niet bij hebben.”
Veel uitspraken zijn racistisch of seksistisch en ondermijnen de democratie. Dit mag geen afleiding vormen voor wat we doen
Het gaat tegenwoordig veel over de verharding van het politieke debat. Is werken in de politiek nog leuk?
“Werken met collega’s is heel gezellig, maar als je politieke uitspraken doet, krijg je vooral online een hele bak haat over je heen. Als ik bijvoorbeeld iets op Twitter plaats over zonnepanelen of de stemgerechtigde leeftijd, en Jan Roos die retweet het, dan is het weer zo ver. Dan krijg je veel negatieve reacties. Veel uitspraken zijn racistisch of seksistisch en ondermijnen de democratie. Dit mag geen afleiding vormen voor wat we doen. Ik probeer juist kracht te halen uit deze momenten door te bedenken hoe belangrijk het is om als lid van GroenLinks het gesprek aan te blijven gaan.”
Wie is Anouk Gielen?
Anouk Gielen (1999) is geboren in Amsterdam. Ze is lid van de leerlingenraad op haar middelbare school. Op haar 18e wordt ze voorzitter van het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) waar ze de politieke lobby doet. De stap naar de politiek is snel gemaakt. Daarnaast heeft ze ook gewerkt voor progressief campagnebureau De Goede Zaak. Daar voerde ze actie op verschillende maatschappelijke thema’s.
In de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen 2023 interviewen Red Pers-redacteuren verschillende generatiegenoten die zich kandideren voor de Provinciale Staten.