Stichting Jij in Rotterdam biedt op een laagdrempelige en effectieve manier hulp aan mensen met een eetprobleem en hun naasten. Red Pers sprak met mede-oprichter Simone Storm over de (on)zin van goede voornemens rondom gezond eten en bewegen. ‘Het besluit om anders te leven, verbind ik niet aan het nieuwe jaar, dat kan elke dag.’
Op 1 januari 2021 publiceerde de Volkskrant een artikel over de populairste voornemens en hoe we gezond kunnen leven. Toen Simone Storm – die samen Saskia Lagerwaard Stichting Jij oprichtte – twaalf jaar lang kampte met een eetprobleem en daarvan herstelde, deed ze iedere januari uit irritatie haar ogen en oren dicht. “Ik geloof niet dat je goede voornemens moet verbinden aan het nieuwe jaar. In de media ligt de nadruk opeens op je algehele gezondheid; niet alleen op eten, drinken en bewegen. Het kan een trigger zijn voor mensen die hier gevoelig voor zijn.”
Gezondheid lijkt een onschuldig onderwerp. Er is toch niets mis met gezonder willen leven in het nieuwe jaar? We voelen ons energieker en vinden dat we er beter uitzien. Ik meen dat de heersende gedachte is dat de ideale gezondheid ons gelukkig maakt: pas als we die paar kilo’s kwijt zijn en onze lichamen strakker, platter of gespierder zijn, zijn we tevreden met onszelf. De vraag is echter of gezondheid de weg is naar dit geluk. Mijn indruk is het tegenovergestelde: het roer in één keer omgooien en gefixeerd zijn op gezondheid, leidt juist tot verkramping, een lager zelfbeeld en minder rust.
Het idee dat het nieuwe jaar een schoon jaar is, vind ik verraderlijk. Het schone kan namelijk vies worden
De ‘schone lei’ is verraderlijk
“Ik denk dat de meeste mensen gevoeliger zijn in december,” zegt Storm. “Ze kijken terug, overzien het voorbije jaar en schakelen dan naar een gewenste verandering: beginnen met een schone lei. Maar dat kan juist ook frustrerend werken. Doordat je het nú moet gaan doen, kan je struikelen en ga je onderuit. Vraag jezelf eens in maart hoe het gaat.” Het idee dat het nieuwe jaar een schoon jaar is, vind ik verraderlijk. Het schone kan namelijk vies worden: je eet toch een keer dat ene wat je niet mag eten, je drinkt toch alcohol, of je hebt een week geen tijd voor de geïmproviseerde thuissportschool en dat voelt gelijk als falen.
“Je moet kijken naar je levenspatroon enerzijds en zelfacceptatie anderzijds,” zegt Storm. “Natuurlijk hebben mensen die aan goede voornemens doen niet direct een eet- of beweegprobleem. Ik denk dat weinig mensen naar zichzelf durven kijken en vooral bezig zijn met de vraag: wat wordt er verlangd van mij? Waar sta ik op de maatschappelijke ladder? Waar moet ik naartoe? Mijn advies zou zijn om kleine aanpassingen te maken en zo dicht mogelijk bij jezelf te blijven.”
Wezenlijke verlangens
Goede voornemens zijn een marketingconcept, dat ons wil doen geloven dat we slechts één keer per jaar kunnen veranderen. “We kijken niet naar de binnenkant. We zijn te gericht op onze omgeving. Op de radio hoorde ik de vraag ‘wat ga je doen na de lockdown, nadat de coronamaatregelen worden opgeheven?’. Met dit toekomstige nieuwe moment mag je weer een voornemen hebben. De antwoorden op deze vraag waren dingen als ‘mensen knuffelen’ en ‘feest vieren’ – positieve dingen, dus. Goede voornemens voor het nieuwe jaar gaan doorgaans over het afslankmiddel Modifast en een nieuw abonnement bij de sportschool. Ze gaan over het uiterlijk, terwijl de voornemens bij het post-coronatijdperk meer over het innerlijk gaan.”
De verdieping die door de focus op het innerlijke ontstaat, geeft betekenis en rust
Misschien kunnen we onze focus op (enkel fysieke) gezondheid in het nieuwe jaar verleggen naar onze behoefte naar contact, en deze met elkaar en in onze omgeving coronaverantwoord en belangeloos in te zetten. Een vriend of vriendin vaker bellen, iemand die ziek is eten brengen of voldoening halen uit een wandeling in de natuur. De verdieping die door de focus op het innerlijke ontstaat, geeft betekenis en rust. Het is een vorm van zelfzorg. Ik vermoed dat we daardoor beter in staat zijn gezonde(re) keuzes te maken. Als we dat al zouden willen. Fysieke gezondheid is dan meer onderdeel van een algeheel gezond leefpatroon, niet het doel op zich.
“Je zal niet meteen een antwoord hebben, als je jezelf vragen stelt over wat je wil, wat je vindt en wat belangrijk voor je is,” zegt Storm tot slot. Ben ik gelukkig? Is dit het leven wat ik wilde? Als je dat zes keer in het jaar doet, alsof je poolshoogte komt nemen, heb je 1 januari niet nodig want dan kan je altijd bijsturen en hoef je niet alles om te gooien.
Volgens Storm is het belangrijk te zorgen voor een gezond eet- en beweegpatroon. “Doe dingen waar je blij van wordt, en die bij je passen,” aldus Storm. “Niet verbonden aan het nieuwe jaar, maar aan elke dag, anytime.”
Voor de vrijwilligersorganisatie De Luisterlijn geeft Simone Storm in februari twee workshops over eetproblemen.