Vandaag voert het klimaatactivistische Extinction Rebellion actie op de Stadshouderskade in Amsterdam. Het doel van de actie, onder de naam Rebellion Without Borders, is om (inter)nationaal aandacht te vragen voor de gevolgen van klimaatverandering. Redacteur Jasper Knegt sprak twee actievoerders.
Extinction Rebellion is bekend van vreedzame, maar ontwrichtende acties om aandacht te krijgen voor klimaatverandering. De van oorsprong Britse groep heeft dan ook als lijfspreuk: “Non-violent civil disobedience in an attempt to halt mass extinction and minimise the risk of social collapse”. In november 2018 blokkeerden ze in Londen een vijftal bruggen, waarbij in totaal 85 activisten werden gearresteerd. Op 16 april bezetten activisten het internationaal strafhof in Den Haag, met als doel ecocide [vernietiging van de leefomgeving, red.] strafbaar te stellen onder het internationaal recht. Alle 22 bezetters werden destijds gearresteerd.
De actiegroep wordt onder andere gesteund door de band Radiohead, die de opbrengsten van een van hun albums doneerden. Geld dat de organisatie gebruikt om boetes te betalen aan het adres van gearresteerde activisten.
Elle van Zeeland en Pippi van Ommen, beiden student, nemen vandaag deel aan de poging de overheid ‘wakker’ te schudden. Het moet de grootste actie in Nederland tot dusver worden en er is besloten de actie door te zetten nadat burgemeester Halsema een APV afkondigde. Pippi van Ommen: “de overheid moet de klimaatnoodstand uitroepen, dat is een van de hoofddoelen van deze actie.”
Wat is het doel van de actie?
Van Zeeland: “Wereldwijd voeren we actie voor een beter klimaat. Het klimaatprobleem is iets dat ons allemaal aangaat en waar wij daarom allemaal iets aan moeten doen. “Omdat internationale actie sterker is, starten er vandaag acties in steden over de hele wereld. Op die manier kun je beter een vuist maken.”
Waar voeren jullie allemaal actie?
Van Zeeland: “We zijn als organisatie bezig met het opzetten van acties in niet-Westerse landen, zoals India en China. In New Delhi gaan maandag ook mensen de straat op. Maar daar is de beweging helaas nog niet zo groot. De actie heet Rebel Without Borders en niet Rebellion Without Borders, omdat het moeilijker is om in landen, zoals China, die anders naar mensenrechten kijken, een rebellion te beginnen tegen de overheid zonder dat je er in deze landen enorme repercussies van voelt. In Nederland beroepen we ons op burgerlijke ongehoorzaamheid, want hier hebben we demonstratierechten en werkt de politie de-escalerend.”
In de Parool las ik een interview met jullie oprichter, Roger Hallam, die zei dat je het grote publiek aan het denken zet doormiddel van ‘opoffering’ en arrestatie. Hoe ver willen jullie gaan met jullie actie?
Van Zeeland: “De klimaatcrisis wordt al zo lang genegeerd. Er zijn al vele protestmarsen geweest en petities aangeboden, maar de overheid blijft dit negeren. Deze acties zijn bedoeld als ultimatum en zetten de overheid voor het blok. De leden van Extinction Rebellion zijn bereid om hun eigen vrijheid en geluk in te leveren en te zeggen: ja, je mag mij arresteren om aandacht te vragen voor de klimaatcrisis, maar zolang de overheid niet antwoordt, blijf ik hier zitten.”
De individuele keuzes die mensen nu maken hebben invloed op de gehele samenleving
Moesten jullie daar lang over nadenken?
Van Ommen: “Ik had er eerst wel moeite mee, maar als ik besef hoe de situatie is dan is het voor mij niet erg om gearresteerd te worden. Als ik wordt gearresteerd zit ik er ook maar een paar uurtjes in de cel. Ik kan daarna weer door met mijn dagelijks leven, terwijl er op dit moment mensen letterlijk doodgaan aan de gevolgen van de klimaatcrisis. Het gaat me zo aan het hart, dat ik bereid ben om er te gaan zitten.”
Wat hebben jullie voorgaande acties tot nu toe opgeleverd?
Van Zeeland: “In onder andere Engeland en Canada is de klimaatnoodtoestand uitgeroepen, net als in Groningen, Utrecht en Amsterdam. Dat is gebeurd onder druk van ons. The Guardian, gebruikt in plaats van ‘klimaatverandering’ al het woord ‘klimaatcrisis’, ook door ons toedoen. Wij willen dat Nederlandse media en de landelijke overheid deze term ook gaan gebruiken en de klimaatnoodtoestand uitroepen. We moeten nu ingrijpen voor het te laat is.”
Wat de overheid doet om klimaatverandering tegen te gaan, is volgens jullie dus niet genoeg. Wat is het eerste dat de overheid zou moeten doen?
Van Ommen: “We hebben drie eisen. De eerste is dat de overheid eerlijk moet zijn tegen zijn burgers over de situatie en de klimaatnoodtoestand moet uitroepen, zodat men kan gaan handelen naar de crisissituatie. Pas dán kan er naar een oplossing gezocht worden. Daarnaast moet de overheid en overheden over de hele wereld zich inzetten voor een CO2-uitstoot van nul in 2025. Ten derde moet dat op een eerlijke manier gebeuren met respect voor de verschillende bevolkingsgroepen en een eerlijke verdeling wereldschaal. De overheid heeft ons al zover gebracht zonder ingrijpende besluiten te nemen. We stellen daarom een slagvaardige burgerraad voor die de overheid kan dwingen tot het nemen van besluiten en een leidende rol in het besluitvormingsproces gaat spelen.”
Hoe krijgen wij het voor elkaar om de CO2-uitstoot op nul te brengen in 2025? Dan moeten grote bedrijven en wij allemaal individueel enorm inleveren.
Van Ommen: “Het is net als roken: je weet dat het slecht is, maar toch gaan mensen ermee door. Wij willen een burgerkamer. Die kan nadenken over hoe we dit moeten aanpakken en wat we gaan doen om de CO2-uitstoot terug te dringen naar nul. De overheid moet in de eerste plaats op zoek naar manieren om de uitstoot drastisch te verminderen, dan kun je daarna op zoek naar eerlijke oplossingen. De individuele keuzes die mensen nu maken hebben invloed op de gehele samenleving.”
Nog steeds gaan heel veel mensen op vakantie of kopen vlees. De vleesconsumptie is juist toegenomen in 2018. In hoeverre is die individuele verandering haalbaar?
Van Zeeland: “Als individu zit je gevangen in een systeem dat je plastic laat kopen en goedkope vliegvakanties normaliseert. Men zal soberder moeten leren leven. We kunnen de klimaatdoelen niet halen zonder dat mensen hun leefstijl aanpassen. Wij willen een overheid die gaat nadenken over hoe ze burgers minder laten vliegen. Zíj kunnen daarin het verschil maken. De subsidie op vlees en vliegen moet omlaag, en de overheid moet duurzame oplossingen aanbieden.”
Voor de overheid is het pijnlijk en moeilijk om iets te doen
Is klimaatverandering niet een probleem dat zo abstract is dat mensen er nu nog te weinig van merken om te veranderen?
Van Ommen: “In Frankrijk zijn er mensen overleden, de dijken staan droog en de lucht is ontzettend vervuild. Voor ons in Nederland kan het wel een abstract probleem zijn, maar voor de mensen in andere delen van de wereld is het al een reëel probleem. Bij ons zie je al dat steeds meer kinderen astma krijgen door de verontreinigde lucht.”
Waarom doet de overheid dan niks of niet genoeg tot nu toe volgens jullie aan klimaatverandering?
Pippi van Ommen: “Wij zijn er ook van geschrokken dat de overheid niks doet. Voor hen is het moeilijk en pijnlijk om iets te doen. Maar we voeren actie om de overheid te laten zien dat het zijn burgers moet beschermen tegen de klimaatcrisis en foute beslissingen die van hogerhand worden gemaakt.”
In 2018 bedroeg de wereldwijde CO2-uitstoot zo’n 41,5 miljard ton. Volgens The Guardian is de bewoording klimaatcrisis gekozen om ‘wetenschappelijk nauwkeuriger’ te beschrijven wat er aan de hand is en het belang van het onderwerp te schetsen. De Volkskrant spreekt van ‘huidige opwarming’, evenals de NOS. Hoofdredacteur van NRC, René Moerland, betoogt desgevraagd dat ‘welke woorden je ook kiest, de feiten worden er niet minder nijpend door.’
[paytium name=”Form name” description=”Donations”]
[paytium_field type=”open” label=”Onze studenten dragen vrijwillig bij aan Red Pers. Vond je dit een goede productie? Sponsor dan onze koffie (€2,50), https://redpers.nl/wp-content/uploads/2020/09/redperslogo-1.pngvergadering (€10) of grotere investering. Dankjewel!” default=”2,50″ /]
[paytium_total label=”Steun ons voor” /]
[paytium_button label=”Doneer” /]
[/paytium]