Met de komst van het internet, social media en online streamingdiensten is het makkelijker dan ooit om vanuit je slaapkamer op een professionele manier nummers te componeren, te produceren, en die vervolgens online te verspreiden. Muziekredacteur Bram Emmer sprak twee Amsterdamse studenten die ’thuisproduceren’.
Jona Bosman (21, studente taalwetenschap), en Frans Aris (20, student filosofie), vallen onder de groeiende groep muzikanten die hun slaapkamer gebruiken als studio, om hun zelf gecomponeerde muziek op het internet te zetten. Bekende jonge artiesten als King Krule, Rex Orange County, en Gus Dapperton – om er maar een paar te noemen – kwamen al op deze typisch 21e-eeuwse manier in de publieke belangstelling. Deze nieuwste vorm van do-it-yourself–muziek maken wordt gekarakteriseerd door een generatie die voor het eerst volledig is opgegroeid met het internet, en beter dan ooit de voordelen en kansen van het internet inziet en gebruikt.
Door de blijvende impact van online streamingdiensten op de muziekindustrie, en de democratiserende effecten van globaal verbonden kunst en cultuur, staan de jonge muzikanten van nu aan de voet van een onomkeerbaar veranderd muzikaal- en cultureel landschap. Muziekredacteur Bram Emmer sprak Jona en Frans over de muziek die ze maken, wat dat voor hen betekent, over het gebruik van de slaapkamer als studio, en over het internet.
Ik hoef geen compromissen te sluiten en kan precies doen wat ik mooi vind
Jona Bosman / Jona BenJa
Jona (artiestennaam Jona BenJa) maakt in haar knusse kamer op de NDSM-werf in Amsterdam Noord Nederlandstalige “elektropop”. Met behulp van het muziekprogramma Logic, haar gitaren, een MIDI-keyboard, synthesizers en bovenal met haar eigen stem maakt ze knisperende poëtische liedjes die doen denken aan andere Nederlandstalige acts als Spinvis een Eefje de Visser. Sinds haar veertiende zet ze haar muziek op Soundcloud, een groot en gratis online platform waarop artiesten van over de hele wereld hun muziek kunnen zetten. Sindsdien is Jona druk bezig met het schrijven van muziek, het vinden van haar geluid en met het delen van haar muziek met de rest van de wereld.
Los van het volgen van wat zanglessen in haar jongere jaren heeft Jona zichzelf van alles aangeleerd om muziek te kunnen maken. Om te leren over het produceren van muziek en het toepassen van effecten gebruikt Jona meestal filmpjes op het internet. “Ik zit heel veel op YouTube, want daar zijn mensen die tutorials maken om dingen als Logic, nabewerking van stemmen, compressors en EQ enzo te begrijpen. Als ik iets nodig heb zoek ik graag video’s op om daar wijzer van te worden”.
Wat betreft het werken vanuit de eigen slaapkamer ziet Jona voor- en nadelen. “Het kan best frustrerend zijn als ik er in mijn eentje niet uitkom, en dat haalt heel soms het plezier er een beetje uit. Anderen kunnen je natuurlijk op nieuwe ideeën brengen, wat ik wel een beetje mis in mijn eentje. Maar de vrijheid van alleen werken weegt daar wel tegen op. Ik hoef geen compromissen te sluiten en kan precies doen wat ik mooi vind”.
Jona zit in het laatste jaar van haar studie taalwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam, en is bezig met het schrijven van haar scriptie. Als ze haar diploma haalt is ze van plan om een tussenjaar te nemen, om zich volledig op haar muziek te kunnen richten en te kunnen groeien als artiest. “Het wordt volgend jaar een soort groot leerproject. En ik denk ook dat ik bijvoorbeeld graag een EP zou willen maken, waarbij ik na moet denken over hoe de liedjes werken als geheel”.
Beluister hier Jona’s muziek op Soundcloud.
Tip van de https://redpers.nl/wp-content/uploads/2020/09/redperslogo-1.png: “Ik wou dat ik een werkwoord was”!
Frans Aris / Aaris
Frans produceert sinds vier jaar elektronische muziek die hij zelf omschrijft als “redelijk relaxed, met een niet te hoog tempo”. Ondanks dat hij vooral digitale apparatuur gebruikt (FL Studio, MIDI controllers, keyboard, microfoon) is Frans bewust bezig het creëren van natuurlijke en dynamische geluiden. “Ik probeer mijn digitaal geproduceerde muziek een analoog geluid te geven door bepaalde samples [stukjes bestaande muziek, red.] en plugin’s [digitale versies van analoge instrumenten, red.] te gebruiken die dat kunnen emuleren. Die samples haal ik meestal van YouTube, waar ik ook vaak programma’s kijk waar apparatuur en muziek in wordt besproken”.
Hoewel Frans filosofie studeert besteedt hij het grootste deel van zijn tijd (4 à 5 uur per dag) aan zijn muziek. “Meestal ben ik een beetje aan het experimenteren met een geluidje, of een sample, en dat groeit dan geleidelijk uit in een structuur. Vaak probeer ik de eerste keer dat ik aan een nummer werk zoveel mogelijk neer te zetten, waarna het vervolgens even op mijn computer blijft staan. Vaak sudderen nummers nog een aantal weken, soms een paar maanden, door voordat ik ze goed genoeg vind om ze te publiceren.”
In het werken in zijn slaapkamer ziet Frans veel nadelen, bijvoorbeeld dat er rekening gehouden moet worden met de buren en dat er simpelweg weinig ruimte is voor apparatuur. “Het kan mentaal vermoeiend zijn om te eten, slapen en werken in dezelfde ruimte. Het externaliseren van je werkplek is meestal wel goed voor je qua productiviteit en vermoeidheid”. Maar toch is het ook fijn om muziek te kunnen maken vanuit je eigen plek. “Het is ook wel relaxed om in je pyjama met een kopje koffie eraan te kunnen gaan zitten. Je voelt je erg relaxed en op je gemak, wat creatief gezien kan helpen”.
Onder zijn artiestennaam Aaris heeft Frans een Spotify-account, waar hij zijn muziek deelt. Over Spotify zegt hij: “Er is veel gezeur over dat artiesten te weinig betaald krijgen door deze diensten, maar eerlijk gezegd is het idee van intellectueel eigendom in datavorm, in dit geval muziek, in een modern tijdperk totaal problematisch. Het is gewoon te toegankelijk geworden. Je ziet nu dat veel meer inkomsten moeten komen uit concerten en verkoop van novelty-items zoals vinylplaten en merchandise. Dit kan wel een tijdelijke oplossing zijn, maar ik zie liever dat we als maatschappij de manier waarop we met cultuur omgaan veranderen”.
Beluister hier Frans’ muziek op Spotify.
Tip van de https://redpers.nl/wp-content/uploads/2020/09/redperslogo-1.png: “Its Gone”!