De Amsterdamse studente Marin Sinclair brengt elke zomer door op het Schotse Fair Isle, een eiland van vijf kilometer lang en drie kilometer breed. Redacteur Jasper Knegt sprak haar over wat wij kunnen leren van het leven op een eiland met 55 inwoners, maar ook over vergrijzing, stereotypen en het ongeval met modehuis Chanel.

Marin Sinclair en haar vader hebben de gewoonte om het eiland Fair Isle uit te tekenen op landkaarten, om te verklaren dat het eiland echt bestaat. Het eiland is namelijk zo klein, dat het op bijna geen enkele kaart beschreven staat.

Fair Isle blijkt te liggen tussen de Orkney- en de Shetlandeilanden, ten noorden van Schotland. Het eiland trekt veel toeristen, door de unieke natuur en de traditionele manier van kleding breien. Het eiland is ook bekend door zijn vogelpopulatie, vooral door de beroemde papegaaiduiker.

Het Fair Isle-patroon

Vroeger was het breien van truien een grote inkomstenbron op Fair Isle. Het eiland heeft hierdoor een eigen stijl ontwikkeld die rondom de gehele wereld bekend is. Deze stijl wordt herkend door de traditionele manier van breien, waarin er rechtlijnige patronen worden gecreëerd in verschillende kleuren.

Grote modeketens zoals H&M, maar ook het Franse modehuis Chanel, verkopen dit patroon. Fair Isle heeft geen patent op het specifieke patroon, maar je mag een kledingstuk met dit patroon niet benoemen als afkomstig van Fair Isle. In 2015 heeft Chanel het eiland en een ontwerper, afkomstig van Fair Isle, bezocht. Later dat jaar kopieerde Chanel de stijl van de ontwerper. Chanel heeft hier later zijn excuses voor aan moeten bieden. Op de website van het modehuis staat nu een verwijzing naar het unieke patroon en het ambacht dat hiermee gepaard gaat. “Dat vind ik wel een overwinning,” zegt Sinclair trots.

Vooroordelen

Sinclair stelt dat er veel stereotypen bestaan over de mensen en het leven op het eiland. Vaak wordt aan haar gevraagd of het niet enorm saai is op Fair Isle, en of de bewoners niet te conventioneel zijn. Het tegendeel is waar, volgens Sinclair. “De natuur op het eiland is prachtig en er zijn enorm veel dingen om te doen.” Er is bijvoorbeeld een winkel die bijna alles wel heeft. Sinclair vergelijkt deze winkel met een handtas van een vrouw die zij meedraagt tijdens een avond uit. “Je hebt op een kleine oppervlakte bijna alles binnen handbereik. Als je iets toch niet kunt vinden, kun je dit van tevoren aanvragen en wordt het voor je geleverd.”

Eilandbewoners zijn globaler ingesteld dan mensen van buitenaf vaak denken

De mensen op het eiland zijn niet zo bekrompen en gehecht aan het leven op één plek als de buitenwereld vaak denkt. In de BBC-documentaire Fair Isle living on the edge, uit 2016, werd dit beeld van het eiland met al zijn stereotypen volgens Sinclair bevestigd. Terwijl de vooroordelen over de eilandbewoners vaak worden ontkracht door de mensen die het eiland hebben bezocht.

Een nicht van Sinclair heeft bijvoorbeeld een Argentijnse partner en de eilandbewoners bezoeken tijdens vakanties de hele wereld. Sinclair stelt dat hierdoor de eilandbewoners globaler ingesteld zijn dan mensen van buitenaf vaak denken.

“Mensen in Amsterdam leven heel erg binnen hun eigen bubbel. Je hoeft binnen deze bubbel niet geconfronteerd te worden met andere meningen en zienswijzen,” zegt Sinclair. Als voorbeeld hiervoor geeft Sinclair de vluchtelingencrisis. “Mensen denken vaak binnen een politiek correct kader. Wanneer je een andere mening hebt, word je al snel gezien als intolerant.” Maar, stelt ze: “Je moet de dialoog aan kunnen gaan en mensen moeten proberen elkaar onderling beter gaan begrijpen. Op deze manier kun je buiten je eigen bubbel voor een oplossing proberen te zorgen.”

Verbondenheid

Ook vindt Sinclair dat de mensen in Amsterdam onbeleefd naar elkaar zijn. “Dat komt doordat mensen weten dat zij elkaar niet meer zullen tegenkomen.” Op Fair Isle is veel meer sprake van sociale controle. Dit en het belang van goede onderlinge samenwerking op het eiland zorgt voor meer verbondenheid tussen de eilandbewoners.

Er keren nu veel jonge mensen met een gezin terug naar het eiland

Sinclair is enthousiast over het eiland en ze voelt zich verbonden met de plek. Zoveel dat zij zich eventueel volledig op het eiland zou willen vestigen, wanneer ze kinderen krijgt. Ze stelt dat veel jongeren het eiland verlaten om te studeren omdat er geen hoger onderwijs gevestigd is. Wel leven er veel gezinnen doordat het een goede omgeving is om kinderen op te laten groeien. Er is namelijk wel een kleinschalige basisschool op het eiland.

Eerder was vergrijzing wel een probleem op Fair Isle. Er leefden voor een langere tijd meer ouderen dan jongeren op het eiland. Maar er keren nu veel jonge mensen met een gezin terug naar het eiland. Een reden hiervoor is de liefde en de steun die de eilandbewoners elkaar geven.

Van het leven op Fair Isle kunnen stadsbewoners veel leren. Ex-eilandbewoners keren graag terug naar het kleine eilandje. Terwijl de meeste mensen die naar de grote steden vertrekken daar ook willen blijven. Waar in Amsterdam de eenzaamheidscijfers hoog zijn, staan de eilandbewoners altijd voor elkaar klaar. Dit heeft tevens te maken met het gemeenschappelijke gevoel dat op het eiland veel groter is dan in het anonieme Amsterdam. “Het is mogelijk om een betere samenleving te creëren als je beter voor elkaar zorgt en wederzijds respect hebt.”

Sinclair deed haar verhaal na dit interview in een officiële TED-talk. Ze deed dit bij ‘TEDxAUCollege presents: Upside Down‘ in het Koninklijk Instituut van de Tropen. Red Pers was aanwezig bij het event en deed live verslag. Dit is terug te zien op onze Twitter en Instagram.