Een reactie van redacteur Eva Forceville op correspondente Sarah Borgerdijn, die beiden in Marokko zijn geweest. Forceville zag namelijk een andere kant van Marokko dan Borgerdijn: die van de LGBTQ’ers. Zij zijn in Marokko nog steeds tweederangsburgers.
Correspondente Sarah Borgerdijn was de afgelopen zes maanden in Rabat, Marokko, en deed voor Red Pers regelmatig verslag over de bijzondere dingen die ze meemaakte. Zo schreef ze een stuk over de grote populariteit van de koning Mohammed VI, iets waar Willem-Alexander jaloers op kan zijn. Deze zomer reisde ik zelf door Marokko en kwam ik in aanraking met een heel andere realiteit: ik werd geconfronteerd met harde kritiek en ontevredenheid. Voor dit stuk belde ik Hamza*, een jongen die ik deze zomer ontmoette in Rabat, over zijn ervaring met het Marokkaanse regime en hoe hij strijdt voor de rechten van de LGBTQ-beweging in Marokko.
Protest in Marokko
Deze zomer liep ik met mijn vriend door de straten van Rabat toen we kreten en trommels in de verte hoorden. Zodra we dichterbij kwamen zagen we een grote groep mensen leuzen roepen, zwaaiend met vlaggen van het Rifgebergte. We hadden gelezen over de protesten die in oktober 2016 waren begonnen in het Rifgebergte, maar we hadden niet gedacht dit met eigen ogen te zien. In oktober 2016 stierf de vishandelaar Mohcine Fikri een pijnlijke dood toen hij door de politie werd tegengehouden en zijn visvangst werd geconfisqueerd. Naar aanleiding van deze gebeurtenis hebben talrijke protesten plaatsgevonden die het achterstellen van het Rifgebergte aan de kaak willen stellen. Al snel werd dit lokale protest opgepikt door andere kritische groepen door het hele land. Deze groepen zagen het protest als een kans om ook andere problemen aan de kaak te stellen, waaronder ook de LGBTQ-beweging.
Er is sindsdien repressief opgetreden door de overheid en er zijn vele, soms willekeurige, arrestaties uitgevoerd. Organisaties als Amnesty International hebben aan de alarmbel getrokken: “These protesters took to the streets calling for social justice and better services and yet have faced torture and other ill-treatment, in the form of brutal beatings, rape threats, insults and other abuse,” aldus Heba Morayef, North Africa Research Director voor Amnesty International.
LGBTQ-rechten in Marokko
Tijdens mijn gesprek met Hamza, die meeliep met het protest in Rabat, vertelde hij dat hij al een paar keer aan deze protesten had deelgenomen. Hij loopt mee met de beweging die strijdt voor gelijke rechten voor de homogemeenschap. Maar de demonstraties zijn niet zonder risico. Hij vertelt dat een vriend van hem voor het deelnemen aan deze protesten met een vlag waarop stond ‘All love is equal’ door zijn ouders het huis is uitgezet. Na zes maanden bij vrienden op de bank te hebben geslapen en nog steeds geen baan te hebben gevonden, is hij uiteindelijk naar Nederland vertrokken. Hamza maakt zich zorgen. Meer vrienden van hem hebben het land verlaten omdat ze onder andere werden aangevallen op straat en gediscrimineerd werden bij het zoeken van een baan nadat ze uit de kast waren gekomen. De overheid draagt ook bij aan het feit dat het zo slecht gesteld is met de LGBTQ-rechten in Marokko. Seks met hetzelfde geslacht is bijvoorbeeld verboden bij de wet.
Hamza en anderen worden constant in de gaten gehouden door politie of undercoveragenten.
Hamza’s activisme begon toen hij ging studeren en voor het eerst werd geconfronteerd met openlijke kritiek op de koning en het parlement. Hij vond een studievereniging die zich inzette voor hervormingen van het educatiesysteem. Langzamerhand begon hij politiek bewuster te worden en sloot hij zich aan bij verschillende kritische projecten. Op dit moment is een belangrijke focus voor hem het verbeteren van de homorechten. Zo gaat hij naar queergatherings en probeert hij ook zelf protestgroepen op te zetten waarmee ze de publieke ruimte bezetten.
Protesteren is niet makkelijk. Hamza en anderen worden constant in de gaten gehouden door politie of undercoveragenten. Ook de media doen zelden verslag van wat er gebeurt. Hierdoor blijft het bereik van hun demonstraties klein en ligt de drempel erg hoog voor anderen om zich aan te sluiten bij de beweging. Hij vertelt ook dat ze steeds beter oppassen met hoe ze protesteren. Daarmee bedoelt hij dat de overheid soms wel protesten toelaat met de enige reden dat Westerse media dit oppikken en Marokko zich kan profileren als een open en tolerant land naar het Westen toe. Aan dit soort protesten neemt Hamza nog zelden deel, omdat dit enkel schijn is en de overheid niet echt luistert naar hun eisen. Hamza wordt er soms moedeloos van maar opgeven is geen optie: “I will not wait for the system to give me freedom.” Door de ogen van deze jonge activist zag ik een ander Marokko.
*Om veiligheidsredenen is verdere informatie over Hamza niet opgenomen in het artikel. Zijn achternaam is bekend bij de hoofdhttps://redpers.nl/wp-content/uploads/2020/09/redperslogo-1.png van Red Pers.
