Studentenverenigingen staan bol van hormonen. Waar duizenden jongeren en liters alcohol samenkomen vind je automatisch seks. Gevaarlijk terrein, zeker wanneer je een vagina hebt: het gevaar voor slutshaming ligt dan op de loer. Door mannen, maar zeker ook door vrouwen zelf. Vera Kurpershoek sprak met Milou Deelen over slutshaming door vrouwen onderling.
Slutshaming kwam begin dit jaar volop in het nieuws toen de van oorsprong Amsterdamse Milou Deelen een boekje opende over haar ervaringen binnen de Groningse studentenvereniging Vindicat. Het droop er van het seksisme en Milou maakte zich sterk tegen de manier waarop mannen met vrouwen omgaan in het studentencorps. Wie zich echter de film Mean girls kan herinneren weet dat vrouwen ook flink gemeen kunnen zijn tegen elkaar. Hoe zit het met slutshaming binnen het corps door vrouwen onderling?
“Slutshaming gebeurt door zowel mannen als vrouwen.” vertelt Deelen. “Het verschil zit vooral in het motief en de uiting ervan. Bij vrouwen vindt slutshaming plaats in de vorm van geroddel achter elkaars rug om. Het gaat in dat geval vaak over jaloezie, onzekerheid en misgunnen. Mannen worden opgejut door de heersende machocultuur en haantjesgedrag binnen het corps en bedoelen het meestal als grap wanneer ze je publiekelijk aan de schandpaal nagelen.”
Negatieve gevolgen
Niet grappig, vinden Milou en velen met haar. Maar waar mannen niet weten hoe is het om de stempel ‘slet’ opgedrukt te krijgen – er bestaat immers geen mannelijke pendant met hetzelfde stigmatiserende effect voor het woord – weten vrouwen dit maar al te goed. Grote kans dat het merendeel van de vrouwen minstens één keer in haar leven voor slet is uitgemaakt. Een vrouw die slutshamed weet daarom precies welke negatieve gevolgen dat kan hebben voor het slachtoffer.
Vrouwen kunnen dus een flinke vinger in de pap hebben wanneer het aankomt op slutshaming. Dit betekent niet dat het ‘erger’ is wanneer vrouwen andere vrouwen in diskrediet brengen, dan wanneer mannen dit doen. Slutshaming is in beide gevallen even schadelijk en erg, maar zoals de Mean Girls-film veel meiden al vroeg leerde: wanneer vrouwen elkaar sletten noemen geeft dit mannen toestemming om hetzelfde te doen.
Een goed voorbeeld geven zal wellicht helpen, maar het seksisme-probleem binnen studentenverenigingen zal pas worden opgelost wanneer er gewerkt wordt aan de scheve machtsverhoudingen tussen mannelijke en vrouwelijke leden. Seksistische uitingen worden veelal gerechtvaardigd door het te benoemen als een ‘traditie’. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een lied dat geschreven wordt over het ‘laagste’ meisje van het jaar. “Zo’n lied wordt gemaakt door mannen en niét door vrouwen. Een variant geschreven door vrouwen over de laagste ‘mannelijke slet’ bestaat niet”, aldus Deelen.
Laat je niet uit het veld slaan, sta je vrouwtje
Voor de nieuwe lichting vrouwelijke studenten die zich inschrijven bij een studentenvereniging geeft Milou het advies zich nooit minderwaardig te voelen ten opzichte van een man. “Jonge mannen zijn erg gevoelig voor haantjesgedrag en groepsdruk, zeker in het corps waar macht en geld belangrijk zijn. Voeg daar wekelijks liters alcohol aan toe en je krijgt een omgeving waar mannen zich soms hoger voelen dan vrouwen. Maar mannen en vrouwen zijn gelijk, en wanneer je in een situatie terechtkomt waarin je benadeeld wordt als vrouw moet je daarvoor durven uitkomen. Blijf vooral jezelf. Het corps heeft hele leuke kanten, maar laat je niet uit het veld slaan. Sta je vrouwtje.”
Dit is het vierde artikel van een serie over het corps en andere studentenverenigingen. Lees hier de inleiding met het begin van de Amsterdamse kennismakingstijd (groentijd), hier de tweede editie over de geschiedenis van de Nederlandse corpora en ontgroeningen en hier aflevering drie, waaruit blijkt dat (oud-)leden toch vooral terugkijken op een mooie tijd.