Afgelopen week stond de modewereld even op zijn kop toen bekend werd dat Colette, de meest iconische conceptstore van de wereld, in december haar deuren definitief gaat sluiten. De aankondiging kwam als donderslag bij heldere hemel. Is het einde van fysieke winkels in zicht?
Colette werd in 1997 opgericht door Colette Rousseaux, die nog altijd boven de winkel woont. De Parijse conceptstore werd twee decennia lang gerund door Rousseaux zelf en haar dochter Sarah Andelman. Moeder en dochter zijn met Colette een van de eersten geweest die een bijzondere mix van mode, design, beauty, cultuur, muziek, food, pop-up shops en evenementen bij elkaar brachten in één uniforme winkelbeleving.
Cultureel icoon
Tegelijkertijd is de winkel uitgegroeid tot een cultureel icoon en is het een must-see bestemming geworden voor reizigers vanuit de hele wereld die Parijs bezoeken. Colette was de eerste die bijvoorbeeld de nu invloedrijke merken Proenza Schouler, Mara Katrantzou en Rodarte op de markt bracht. Zodoende wordt in de Colette winkel van alles verkocht: van kleding en juwelen tot Apple Watches en iPhones.
Uit het statement dat de winkel naar buiten heeft gebracht blijkt dat de reden voor de sluiting is dat de oprichtster zelf met pensioen gaat. ‘Colette Rousseaux heeft nu tijd nodig voor zichzelf; en Colette kan niet bestaan zonder Colette,’ aldus het persbericht. Het bedrijf is momenteel aan het onderhandelen met Saint Laurent over een overname van het majestueuze pand. ‘We zijn trots als een merk met zo’n geschiedenis, en met wie wij zulke goede samenwerkingen hebben gehad, ons overneemt.’
Wat Colette zo succesvol maakte in een wereld waar fysieke winkels steeds vaker hun deuren moeten sluiten was haar unieke formule, waarbij een mix van mode- en lifestyleproducten gecombineerd werd met onder meer evenementen waarbij kinderen hun eigen Balenciaga-items kunnen customizen.
Zelfs Karl Lagerfeld zei vorig jaar in modeblad Business of Fashion: ‘Het is de enige winkel waar ik heen ga, omdat ze dingen hebben die niemand anders heeft. Ik koop daar horloges, telefoons, juwelen, eigenlijk alles! Ze hebben een formule ontwikkeld die moeilijk te kopiëren is, want er is maar een Colette, en zij en Sarah zijn voor tweehonderd procent betrokken.’
Vernieuwing
Er zijn weinig winkels die bij het succes van Colette in de buurt komen. Om als fysieke winkel tegenwoordig relevant te blijven moet je constant blijven vernieuwen. Een warenhuis dat dat goed in de vingers heeft is Selfridges. Etalages en merchandising zijn iedere keer weer een lust voor het oog, en zij verrijken de winkelervaring middels vernieuwende projecten als het ‘no-noise’-concept: in de ‘Quiet Shop’ en de ‘Silence Room’ kunnen klanten tijdens het winkelen even tot rust komen. Ook door dingen als een virtual reality booth in te zetten om het verhaal van een kledingcollectie op een nieuwe manier te vertellen, weet Selfridges vaak als één van de eersten in te spelen op hedendaagse trends.
Op eigen bodem is De Bijenkorf op dit gebied goed bezig. Het warenhuis is lange tijd zoekende geweest naar de broodnodige vernieuwing, maar het lijkt zijn weg te hebben gevonden. Het gebruik van technologie geeft winkelervaringen een andere dimensie, waarbij het niet langer alleen om het kopen zelf gaat maar om de totaalervaring.
Hierom heeft De Bijenkorf de persoonlijke shopping service geïntroduceerd, die alle online en offline diensten met elkaar combineert. Je chat met een verkoopmedewerker via Instagram of WhatsApp, waarna de medewerker je Facebookfoto’s en -profiel checkt om een paar bijpassende outfits te selecteren. Die outfits ontvangt de klant vervolgens via de post thuis, of er kan een afspraak gemaakt worden in de winkel om meer persoonlijk advies te krijgen.
Van online naar offline
Hoewel online winkels een steeds groter aandeel in de totale retailomzet krijgen, is het te voorbarig om het faillissement van de fysieke winkel aan te . De opening van fysieke Zalandowinkels lijkt zelfs het tegenovergestelde te bewijzen. Winkels van voormalige online-only winkels zijn de afgelopen jaren in het straatbeeld verschenen, omdat zij begrijpen dat de fysieke winkelomgeving een aantal belangrijke behoeftes vervult die internetwinkels vooralsnog niet kunnen vervullen. Dit is dan ook precies de reden waarom de meeste consumenten nog steeds voorkeur hebben voor de fysieke winkel. Ook L Brands, het moederbedrijf van onder andere Victoria’s Secret, speelt hier op in.
L Brands onderscheidt zich van andere machtige modebedrijven in deze tijd door zich niet volledig in de e-commerce te storten. CEO Leslie H. Wexner gaf tijdens de jaarlijkse investeerdersvergadering aan het belangrijker te vinden om te blijven investeren in fysieke winkels en met name bestaande fysieke winkels. Wexner gelooft er namelijk in dat eerst het merk gebouwd moet worden alvorens er een succes op internet kan zijn.
Online bezoekers met fysieke winkels in hun directe omgeving googelen eerder een merk als Victoria’s Secret wanneer er een fysieke winkel in de buurt is. Dit in tegenstelling tot online bezoekers die verder van de fysieke winkel wonen. De kans is dus groter dat de eerste groep webwinkelbezoekers het merk al kennen, met als gevolg dat ze het merk eerder online zullen zoeken. Maar daar is dus wel een fysieke winkel met medewerkers en al voor nodig.
De sluiting van Colette luidt dan wel het einde van een tijdperk in, maar het einde van fysieke, beeldbepalende winkels is gelukkig nog lang niet in zicht.