‘With a remarkable eye for detail, she finds beauty in the mundane.’ Zo omschrijft fotografiemuseum Foam het werk van Harley Weir. Foto’s op sociale media tonen vaak alleen maar leuke momenten, terwijl schoonheid ook te vinden is in het minder mooie, alledaagse leven. Hoe doen fotografen dat?
Vanaf het begin
Toen fotografie nog in de kinderschoenen stond, functioneerden camera’s enkel als hulpmiddel voor wetenschappers en kunstenaars. Wetenschappers observeerden zo objectiever en kunstenaars gebruikten fotografie als hulpmiddel. Veel later pas ontwikkelde de fotografie zich tot een daadwerkelijke kunstvorm. Portretten, landschappen en uiteindelijk ook de snapshot aesthetic werden onderdeel van fotografie als kunst.
Snapshot aesthetic
Met de laatstgenoemde stijl, die ontstond rond de jaren ’60, werd het fotograferen van ‘normale’ onderwerpen een trend. Deze beweging leek veel op de documentaire fotografie van dezelfde tijd. De foto’s waren zwart-wit en de onderwerpen van de foto stonden meestal niet in het midden van het beeld.
De gebeurtenis of persoon stond in de foto centraal, niet de vorm
Het moest er zo min mogelijk geïdealiseerd uitzien. De gebeurtenis of persoon stond in de foto centraal, niet de vorm. Daarom doen foto’s van deze beweging vaak intiem aan, alsof je in dezelfde kamer staat als de mensen op de foto.
Niezende Warhol
In de jaren ’70 en ’80 bleven fotografen het alledaagse leven vastleggen, zoals Andy Warhol en andere fotografen die veel met polaroids werkten. Warhol maakte bijvoorbeeld een zelfportret terwijl hij niest. De mode-industrie pakte de trend op, al bleven veel foto’s nog vaak erg gemaakt.
Vandaag de dag leggen bekende fotografen als Peter Lindbergh de nadruk op de persoon in de foto in plaats van allerlei heisa eromheen. Zo ook bij de Pirelli- kalender van 2016 en van dit jaar, 2017: intieme zwart-wit portretten van invloedrijke vrouwen.
Gewone mensen
Door social media en digitale fotografie wordt het alledaagse meer dan ooit vastgelegd. Maar dit alledaagse wordt ook verheerlijkt: men onderstreept de goede dingen in het leven op social media, niet de minder leuke.
Een meisje naast haar ijskast, omringd door sigarettenrook of stretchend in een stoel: het kan allemaal mooi zijn
Daarom is de tegenbeweging die de laatste jaren is ontstaan ook zo belangrijk. Jonge fotografen vinden weer de schoonheid in het alledaagse, en dan ook echt alle aspecten ervan. Een meisje naast haar ijskast, omringd door sigarettenrook of stretchend in een stoel: het kan allemaal mooi zijn.
Vaak zijn deze foto’s in kleur. In plaats van de documentaire-stijl van vroeger is het een eerlijke weergave van dagelijkse levens van mensen. Een voorbeeld daarvan is de fotografie van Ramona Deckers. Zij fotografeerde onder andere ‘Amsterdamse Meisjes in hun Kamers’. Een heel simpel concept met hele persoonlijke en prachtige foto’s als gevolg.
Dit simpele is juist wat de foto’s ook uniek en speciaal maakt: less is more. De kijker wordt getrokken naar een gewoon aspect van iemands leven, en uitgedaagd om daarin iets moois te zien. Het fotograferen van het gewone is een voortzetting van eerdere trends in de fotografie en tegelijkertijd een tegenbeweging op de idealisering van social media. En schoonheid zien in het alledaagse, dat is toch waar we allemaal naar streven?
Het werk van fotografe Harley Weir is tot en met 19 februari te zien in Foam.
