Driekwart van de Nederlanders blijft bij zijn eerste bank. Gek, want er heerst veel onvrede en twee jaar geleden was er al een ‘Ik stap over van bank’ week. De belangrijkste redenen: de bonuscultuur, hoge kosten, slechte dienstverlening en onverantwoorde beleggingen. Vreemd is het dus niet om over te stappen, maar is het niet teveel gedoe? En wat levert het eigenlijk op? 

Hoewel de spaarrentes overal vrijwel gelijk zijn, variëren de kosten voor een betaalrekening van bank tot bank zeer. Daar valt dus al wat winst te halen. Ook hoef je bij sommige banken niet te betalen voor je pasje. Daarnaast levert de ene betaalrekening nog wat rente op, terwijl je bij sommigen niks krijgt. Bovendien zijn bepaalde beleggingen, zacht gezegd, discutabel: mag jouw geld gebruikt worden voor kernwapens, clusterbommen en vervuilende oliebedrijven? En vind je daarbij natuur, mensenrechten en dierenwelzijn enigszins van belang?

Mag jouw geld gebruikt worden voor kernwapens, clusterbommen en vervuilende oliebedrijven?

Op al deze negatieve aspecten scoorde de traditionele grote vier — ING, Rabobank, ABN Amro en SNS Bank — tot voor kort absolute ‘high scores’. Sinds de nationalisatie van SNS mag deze volgens de Eerlijke Bankwijzer echter van de zwarte lijst verdwijnen. Vooralsnog mag je nu zelfs spreken van een grote vijf: Delta Lloyd en Aegon zijn als consumentenbanken weliswaar kleiner, maar staan stijf onderaan qua duurzaamheid en mogen zich tot de andere drie boze bankgiganten rekenen.

De kans is groot dat ook jij klant bent een ‘grote boze bank’; ING, Rabobank en ABN Amro maken met zijn drieën meer dan 90 procent uit van de bankenmarkt. Ook ik zat tot voor kort bij deze massa, maar heb uiteindelijk toch eieren voor mijn geld gekozen. Via overstapservice.nl, een gratis hulpdienst waaraan alle banken verbonden zijn, ben ik zonder al te veel papierwerk overgestapt. Mijn incasso’s, machtigingen en bijschrijvingen zijn automatisch overgezet.

Hoe mijn nieuwe bank is? Niet veel anders dan mijn oude, al betaal ik wel minder en vind ik de service persoonlijker en vriendelijker. Zo krijg ik mailtjes over wat er met mijn geld gebeurt, wel zo transparant. Ook is er de handige internetbankieren-app, die heeft iedere bank inmiddels in geoptimaliseerde vorm. Maar het belangrijkste: ik voel me velen malen beter als ik denk aan de plekken waar mijn geld (niet) belandt.

Nu hoor ik je denken: welke bank is dat dan, die zo voordelig én verantwoord is? Dat zijn er genoeg, maar laten we het hierbij ook op een schijf van vijf houden. Wel zo overzichtelijk.

Triodos
In de overstap-week bleek Triodos de meest succesvolle bank en dat heeft een reden: bij de Eerlijke Bankwijzer staat de in duurzaamheid gespecialiseerde bank stijf bovenaan, samen met de ASN Bank. Het grote verschil is echter dat Triodos geheel onafhankelijk is. Het wordt gezien als een van de duurzaamste banken ter wereld en werkt onder andere aan positieve maatschappelijke, ecologische en culturele veranderingen. Een betaalrekening kost op jaarbasis 28,20 euro.

ASN Bank
Iets minder populair als overstap-bank dan Triodos, maar volgens de Eerlijke Bankwijzer nog nét iets beter. ASN, de duurzame tak van SNS, scoort een tien op maar liefst vijf thema’s: arbeidsrechten, bonussen, natuur, wapens en elektriciteitsproductie. Met een rekening bij de ASN Bank steun je automatisch milieuvriendelijke organisaties en krijg je bovendien 0,3 procent rente op de gewone betaalrekening. Deze is momenteel de eerste zes maanden gratis, daarna 18 euro per jaar.

Bunq
De ‘bank of the free’ is een kleine maar opkomende bank die technologie en geld combineert. Met de ‘Whatsapp voor banken’ kunnen mensen onderling eenvoudig betalingen regelen. Bunq heeft wel een officiële bankvergunning en werkt dus gewoon met een IBAN en betaalpas. Het grote verschil is dat de digitale bank toegankelijker en eerlijker is dan andere banken. Bunq steekt je geld niet in risicovolle beleggingen en je gegevens worden niet doorverkocht aan derden. Je kunt bovendien tot tien bankrekeningen openen — voor elk potje een eigen rekening. En het beste: dit is allemaal gratis en voor niets.

Knab
Deze vooral zakelijke bank is onderdeel van het ‘zwarte’ Aegon en is dus allesbehalve duurzaam. Desalniettemin verdient Knab een plek in onze top-5 op basis van de scores op innovatie en klantgerichtheid. Via de website en app kun je allerlei statistieken met online tools bijhouden. De rekening kost wel 60 euro per jaar, maar er zijn geen meerkosten voor creditcards of extra rekeninghouders. Bovendien kent Knab hoge rentes (vergeleken met andere banken): minstens 0,7 procent, oplopend tot 1,2 procent voor deposito sparen.

SNS Bank
Een aantal jaar geleden was het nog ondenkbaar dat deze bijna failliete bank (toen onder de naam SNS Reaal) in een top-lijst zou verschijnen. Sinds de nationalisatie lijkt de grootbank echter orde op zaken te hebben gesteld: een podiumplek in de Eerlijke Bankwijzer bewijst dit. Op ieder duurzaamheidsthema een voldoende en bovendien met een aantrekkelijk aanbod: een betaalrekening kost 30 euro per jaar en levert 0,45 procent rente op.