Ieder1 is een beweging die verschillen binnen de Nederlandse samenleving als kracht ziet. Dit werd hun echter niet door iedereen in dank afgenomen. Hoe gaat zij om met kritiek, en hoe ziet de toekomst er uit? Riemke Levie bezocht met deze vragen haar neef Samuel Levie, een van de initiatiefnemers.
Op haar website zegt Ieder1 dat een ander klimaat niet vanzelf ontstaat. Ze zetten zich in voor een meer saamhorig Nederland, waarin iedereen geaccepteerd wordt. “Daar moet je voor gaan staan.” Beter gezegd: daar moet je voor gaan lopen. Op 25 september 2016 wandelden duizenden mensen vanaf Bijlmer Arena naar het Museumplein om te laten zien dat zij diversiteit en saamhorigheid omarmen. In de weken voorafgaand aan deze parade kreeg Ieder1 een storm media-aandacht, die niet altijd even positief was. De voornaamste verwijten waren dat de beweging te algemeen was in haar ideaal, de echte problematiek ontkende, en tevens confrontatie uit de weg ging.
Kracht uit kritiek
“We wilden graag iets doen om een positief geluid te laten horen over de wereld waar we in leven en geloven,” aldus Samuel. “Toen we net begonnen deed de kritiek ons realiseren dat het verhaal over de kracht van diversiteit niet sterk genoeg naar voren kwam.” Ook na het aanscherpen van de boodschap werd deze echter niet met open armen ontvangen: “We maakten ons zorgen over de sterk gepolariseerde samenleving, waarin iedereen maar schreeuwt om zijn gelijk te halen. Die zorg werd alleen maar bevestigd door mensen die links en rechts begonnen te roepen zonder zich te verdiepen in ons verhaal.” Maar deze verwijten maakte de beweging juist sterker. “We zijn met veel mensen het gesprek aangegaan, wat ons scherper heeft gemaakt. Maar er is een grote groep mensen die zich niet herkent in ons verhaal, diversiteit als bedreigend ervaart en daarmee met hun rug naar de samenleving blijft staan. Dat heeft voor ons bevestigd dat ons initiatief erg noodzakelijk is.”
Verzet tegen het spel
Samuel maakt zich zorgen over de politieke implicaties van opkomende xenofobie in de wereld. “Situaties zoals Brexit, maar ook groot geworden politici als Donald Trump en Geert Wilders laten zien dat de constante negativiteit enorme politieke gevolgen kan hebben. Je kunt iedereen wel in een hokje plaatsen, maar die scheidingslijnen zijn zelfbedacht.”
Polariseren, zondebokken aanwijzen en inboezemen van angst zijn vandaag de dag de voornaamste manieren van politiek bedrijven. Een beweging die zich verzet tegen dit politieke spel en hierbij hard werkt om de samenleving daar in mee te krijgen, is dan ook zeer gewenst. Een vuist in de lucht steken en roepen dat dingen anders moeten is echter niet genoeg.
Ieder1 heeft nog een lange weg te gaan, en er wordt hard gewerkt aan een manier om idealen te transformeren tot beoogde realiteit. Maar zolang zij blijft steken in haar huidige fase en haar middel en doel voor zichzelf niet tastbaar maakt, blijft haar vuist in de lucht steken en verdwijnen woorden al snel in het luchtledige. Kritisch blijven ten opzichte van het werk en ideaal van Ieder1 is terecht en houdt haar scherp. Maar een organisatie tegenwerken die zich inzet om ons grootste probleem van deze tijd te neutraliseren zorgt enkel voor escalatie van datzelfde probleem.
Met het gezicht naar de samenleving
Wat de toekomst zal brengen is op het moment nog niet duidelijk, maar de beweging staat absoluut niet stil. Samuel is trots en tevreden met alle inzet tot nu toe, maar hij realiseert zich dat ze er nog lang niet zijn. “Uiteindelijk was de parade niet een doel op zich. Het was meer een stap richting het idee dat mensen het met elkaar moeten doen. Er is geen hogere macht die het probleem gaat oplossen.”
“Het feit dat we door middel van veel media-aandacht een podium krijgen om ons verhaal over diversiteit en haar kracht te vertellen, zoals bij De Wereld Draait Door, is uiteindelijk ook een doel. In maart zijn de Tweede Kamerverkiezingen en we willen zorgen dat zo veel mogelijk mensen voor redelijkheid en samenwerking gaan stemmen. We hopen dat er uiteindelijk een Nederland bestaat waar het niet uitmaakt waar je vandaan komt, hoe je er uit ziet, of waar je in gelooft. Dat is ons doel. We hebben nog ontzettend veel werk te doen.”