Het Center for Democracy and Civic Engagement schat dat over het hele land tientallen miljoenen stemgerechtigde Amerikanen geen of ongeldig identiteitsbewijs bezitten. Nederland kent een identificatieplicht, waardoor vrijwel iedereen vanaf veertien jaar een identiteitsbewijs heeft. In de Verenigde Staten bestaat deze verplichting in principe niet. Daar komt bij dat een identiteitsbewijs aanvragen in Nederland relatief makkelijk en goedkoop is, waardoor het voor Nederlanders gebruikelijk is een ID te bezitten. Voor veel Amerikanen is dit niet het geval.
Het weerhoudt veel staten er niet van om strengere identificatieregels in te stellen bij het stemmen. Sinds de verkiezingen van 2020 hebben 17 staten nieuwe of strengere regels rondom kiezersidentificatie geïmplementeerd. Voor de komende verkiezingen zijn daarmee in 38 staten zogenoemde voter ID-wetten van kracht. Welke impact heeft dit op de verkiezingen?
Ontoegankelijk en verwarrend
Door de pandemie ging de helft van de stemmen tijdens de verkiezingen van 2020 per post, een verdubbeling ten opzichte van vier jaar eerder. Het vormde de basis van Trump’s claims dat de verkiezingen in 2020 frauduleus en gemanipuleerd waren. Hij ontkent tot op de dag van vandaag dat hij die verkiezing heeft verloren. “Na die claims zagen we een ongekende aanval op het stemrecht in de periode 2021-2024 met een golf van nieuwe wetten die kiezers onderdrukken in staten in het hele land,” vertelt Ceridwen Cherry, juridisch directeur van VoteRiders, een organisatie met als missie burgers te informeren en helpen met hun kiezersidentificatie.
Wat de voter ID-wetten betekenen, hangt af van de staat. In 24 staten moeten mensen een ID laten zien met een foto als ze willen stemmen. In 14 staten voldoet een ID zonder foto en in 12 staten kan zonder ID gestemd worden. Ongeveer 35 miljoen Amerikanen hebben geen rijbewijs of een door de overheid uitgegeven ID en krijgen dus te maken met de nieuwe of strengere regels. Bijna 20 procent van deze mensen gaf aan dat bureaucratische en economische obstakels ze tegenhield er een aan te vragen.
De obstakels om een voter ID aan te vragen ontstaan voornamelijk door drie factoren: kostbaarheid, ontoegankelijkheid en verwarring. “Het kan zo simpel zijn als het financieel niet in staat zijn om vrij te nemen van het werk om naar het kantoor te gaan dat de identiteitskaart uitgeeft,” zegt Cherry. In de meeste staten is een geldig ID aanvragen gratis. Voor het aanvragen zijn echter wel andere documenten vereist, zoals een geboorteakte of social security card. Veel mensen hebben deze documenten niet, bijvoorbeeld door diefstal of orkaanschade. Om de documenten te bemachtigen voor een gratis ID, moeten mensen dus wel degelijk geld uitgeven.
‘Wanneer wetten voortdurend veranderen, is het moeilijker voor kiezers om te begrijpen wat de vereisten in hun staat zijn’
In andere gevallen zijn de instellingen die de identiteitsbewijzen uitgeven ontoegankelijk, bijvoorbeeld door korte openingstijden, lange wachttijden of te weinig locaties in de buurt. Mensen zonder auto of rijbewijs zijn afhankelijk van het openbaar vervoer en zeker op het platteland kan dit problemen opleveren. Hier is het openbaar vervoer niet goed aangesloten en kost reizen veel tijd en geld. Bovendien worden in staten als Alabama strengere identificatieplichten ingesteld, terwijl er tegelijkertijd DMV’s – bureau’s die rijbewijzen uitgeven – sluiten.
De ingewikkelde en veranderlijke identificatieplichten kunnen ook voor problemen zorgen. “Wanneer wetten voortdurend veranderen, is het moeilijker voor kiezers om te begrijpen wat de vereisten in hun staat zijn,” stelt Cherry. Uit onderzoek blijkt dat 25 procent van de stemgerechtigde Amerikanen niet zeker weet of ze zich moeten legitimeren bij het stemmen in persoon. Voor het stemmen per post ligt het percentage zelfs op 56 procent. Zo kunnen mensen op verkiezingsdag worden geweigerd omdat ze niet aan de identiteitsvereisten voldoen.
Voorkomen van fraude
Volgens Cherry is een veelgenoemd argument voor een ID-plicht dat het fraude tijdens de verkiezingen zou voorkomen. Er is echter geen bewijs dat er sprake is van fraude op grote schaal. Van de 25 miljoen uitgebrachte stemmen in de swing states van 2020, waren 475 gevallen van fraude bekend. Daarnaast is ook niet bewezen dat strengere identificatieplichten fraude voorkomen. Tegenstanders zien de identificatieplichten daarom als een ‘oplossing’ voor een probleem dat niet bestaat. “Deze wetten creëren onnodige barrières voor kiesgerechtigden om naar de stembus te gaan,” zegt Cherry.
De bevolkingsgroepen die het meeste last hebben van deze barrières zijn jongeren, Afro-Amerikanen, Hispanics, Native Americans, transgenders en mensen met een beperking. “Deze groepen hebben veel minder vaak een geldig rijbewijs en hebben vaker geen identiteitsbewijs met hun huidige naam en adres erop,” zegt Cherry. Dit komt bijvoorbeeld doordat de DMV’s onevenredig verdwijnen in Afro-Amerikaanse buurten. Uit onderzoek blijkt dat bijna 30 procent van de Afro-Amerikanen en Hispanics geen rijbewijs met hun huidige naam of adres hebben. Voor jongeren tussen de 18 en 29 jaar is dit zelfs 40 procent.
‘Deze wetten creëren onnodige barrières voor kiesgerechtigden om naar de stembus te gaan’
“Aanvullende vormen van geaccepteerde kiezersidentificatie is van cruciaal belang voor jongeren,” stelt Cherry. Maar door de voter ID-wetten kunnen mensen in steeds meer staten niet meer met alternatieve vormen van identificatie stemmen. Bijvoorbeeld in North Carolina, waar eind september een rechter besliste dat studenten van de universiteit van North Carolina hun digitale studentenpas niet meer mogen gebruiken om te stemmen.
De meer dan 20.000 studenten moesten dus binnen een maand een andere, geldige vorm van identificatie regelen om te kunnen stemmen. “Digitale studenten ID’s zijn vaak de meest toegankelijke vorm van identificatie voor studenten,” vertelt Cecilia Derlon, vice-president van UNC Young Democrats. Dit komt bijvoorbeeld doordat veel studenten naar een andere staat verhuizen om te studeren en daar geen ID aanvragen. Een (digitale) studentenpas is daarom in veel gevallen de enige vorm van identificatie die de studenten hebben. Derlon: “Omdat studenten nu moeite moeten doen een ander identiteitsbewijs aan te vragen, zal dit de kans verkleinen dat die studenten gaan stemmen.”
Impact op verkiezingen
De nieuwe en strenge identificatieplichten kunnen een invloed hebben op de opkomst tijdens verkiezingen, zeker onder minderheden. Bijvoorbeeld in Wisconsin, waar tijdens de presidentsverkiezingen van 2016 een nieuwe identiteitsplicht van kracht was. Mede hierdoor had de staat de laagste opkomst sinds 2000 (67,3 procent). Uit onderzoek blijkt dat 11,2 procent van de geregistreerde niet-stemmers in de twee grootste gemeenten (Dane en Milwaukee; 160.000 in totaal) niet hadden gestemd door de nieuwe regels. Een deel had geen geldig ID en anderen hadden wel een geldig ID maar dachten onterecht dat ze geweigerd zouden worden. Ook werden Afro-Amerikanen disproportioneel geraakt door de wetten: van deze groep gaf 27,5 procent aan afgeschrikt te zijn door de regels, tegenover 8,3 procent van de witte geregistreerden.
Hoewel wetgevers zeggen dat de voter ID-wetten bestaan om fraude tegen te gaan, lijken de regels vooral van negatieve invloed te zijn op de verkiezingen. Miljoenen mensen moeten barrières overkomen om te kunnen stemmen. Organisaties als VoteRider en UNC Young Democrats hebben daarom als doel om kiezers te informeren over wat ze nodig hebben om te stemmen. De strenge regels zullen waarschijnlijk blijven en daarom is het cruciaal dat kiezers zo veel mogelijk geholpen worden. “Want anders zijn de gevolgen vrij duidelijk,” stelt Cherry. “Mensen zullen geweigerd worden bij de stembus of zelfs helemaal niet de moeite nemen om te stemmen.”
Dit artikel is deel van een driedelige serie over het stemrecht in de Verenigde Staten. Lees hier waarom veel (ex-)gevangen niet kunnen stemmen en hier hoe Amerikanen met een beperking drempels ervaren bij het stemproces.
Eindredactie door Jens van der Weide
